'Saray'ın idaresi pekişti'

AK Parti'nin Genel Başkanı seçilen Binali Yıldırım vakit geçirmeden kabinesini kurdu. HDP ile Dolmabahçe mutabakatı resminde yer alan Yalçın Akdoğan'ın yanı sıra yeni kabinede yer almayan kilit isimler arasında Ensar Vakfı'ndaki çocuk tacizi skandalında 'Bir kereden bir şey olmaz' sözüyle büyük tepki çeken Aile ve Kadın Bakanı Sema Ramazanoğlu, AB Bakanı Volkan Bozkır da var. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu yerini korurken, AB bakanlığı da Tayyip Erdoğan'a yakınlığıyla tanınan Ömer Çelik'e verildi.

Peki kabinenin oluşumu ne anlama geliyor? Dünyaya verilen mesaj nedir? Dünyadan, Türkiye'ye yönelik ‘otokratik yönetim' eleştirilerini değiştirebilecek bir resim çıktı mı? Sözcü Gazetesi'nin Ankara Temsilcisi Zeynep Gürcanlı ile konuştuk.

Gürcanlı, "Daha fazla otokratik bir yönetim sistemi oldu" derken, yeni kabine ile birlikte Saray'ın idaresinin pekiştiği görüşünde. Çekilmeye zorlanan Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun özellikle dış politikada kendine ait bir yol çizme çabasına giriştiğini söyleyen Gürcanlı, AB ile ilişkilerde (sığınmacılara dair) anlaşma, ABD'ye de yapmayı planladığı ancak gerçekleşmeyen ziyaretlere hatta Genelkurmay Başkanı ile birlikte Suudi Arabistan'a yaptığı ziyaretten yola çıkarak Riyad'la ilişkilere dikkat çekerek, "Bunlar Davutoğlu'nun kendine özgü bir dış politika çıkışı aradığını gösteriyordu. AB ile çıkış aslında iç politikayı da etkileyecekti. Şimdiki hükümetle zor bir dönem olacak dış politikada" değerlendirmesini yaptı.

'AB DOSYASI SARAY'A YAKIN ÖMER ÇELİK'TE'

AB dosyasının Ömer Çelik'e teslimini, "Giderek Saray'a daha yakınlaşmış, daha bağlanmış bir dış politikadan bahsetmek mümkün" diye yorumlayan Gürcanlı, önceki bakan Volkan Bozkır'ın farkını da "Çünkü ne olursa olsun dışişleri eğitiminden geçmiş bir siyasi kişilikti. Şimdi tam bir siyasetçi geldi. Hem Çavuşoğlu hem Çelik, uzmanlık alanı dış politika olmayan kişiler bunlar" vurgusu yaptı.

Gürcanlı, Ömer Çelik'in Erdoğan'ın yakınında yer almış ve baş danışmanlığını yapmış bir isim olduğuna dikkat çekti. Gürcanlı, geçmiş politikalarının biletinin Davutoğlu'na kesileceğini şu sözlerle aktardı: "Hep bir günah keçisi bulundu politikalar içinde. İsrail politikası için, ‘paralel' (Gülen cemaati) politikası için, pek çok konu için günah keçisi bulundu" dedi.

'ERDOĞAN, RUSYA İLE DÜZELME İSTER AMA…'

Gürcanlı, Rusya ile ilişkilerde olası değişiklik sorulduğunda ise, "Erdoğan'ın keskin bir dönüş yapacağını ben tahmin ediyorum. Ama Rusya'dan gerekli karşılığı görür mü görmez mi o konuda ciddi şüphelerim var. Şimdi çıkıp yeni başbakanın o uçağın düşürülmesi yüzünden biz çok mağdur olduk, çok özür diliyoruz dese bile Rusya için yeterli olur mu emin değilim. Biraz Erdoğan'ın bu işte kişisel payı olduğunu düşünüyor Moskova. Beklenti de sanırım bizzat Erdoğan'dan gelecek özür ya da açıklama olacaktır" değerlendirmesini yaptı.

'ÇAVUŞOĞLU DÜŞÜK PROFİLİYLE KALDI'

Gürcanlı, Çavuşoğlu'nun ise zaten 'düşük profilli' bir resim çizdiğini ve Erdoğan'ın çizdiği sınırlar içinde hareket ettiğini söylerken, Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi'nde yer alan ve 17-25 Aralık yolsuzluk soruşturmaları sürecinde 'sadakatını ıspatlamış' bir isim olarak Erdoğan'a yakın durduğunu anımsattı, "Anladığım kadarıyla da performansından memnun kaldı. Performanstan kastım Erdoğan'ın izlediği dış politika adımlarını takip etti" dedi.

'ORTADOĞU'DA SIKIŞMIŞLIK'

Gürcanlı, Türkiye-ABD ilişkileri açısından ise Ankara'nın özellikle "Ortadoğu politikasında sıkışmış" bir görünüm çizdiği görüşünde: "Şu anda ne tarafa döneceğini bilmeyen ve kendine güçlü bir müttefik arayan bir ülke izlenimi veriyor bana. Bu izlenim çerçevesinde döneceği yerde doğal olarak Washington olacaktır, AB olmayacaktır. Çünkü Avrupa Birliği'nin kendine özgü bir dış politikası yok. Rusya ile biz istesek Ruslar buna sıcak bakar mı anlamında konuşuyorum. Bu nedenle döneceği doğal yer orası (ABD) olacaktır."

'ABD İLE İKİ KRİTİK VAKA'

Ancak Gürcanlı, ABD ile ilişkilerde son dönemde yaşanan iki vakaya dikkat çekti: "Yolsuzluk nedeniyle Türkiye'deki Suriyelilere yardım operasyonlarını durdurdular ve Türk hükümetinden ses çıkmadı. Çok ilginçtir. Yahudi lobisiyle bir flört havası vardı. Geçen hafta birdenbire ve ilk kez ADL (Anti Defemation League) Ermeni olaylarının soykırım olarak tanımasına inanıyoruz dedi. Arkasından 'CENTCOM komutanı Joshep Votel) generalin gelişini görüyoruz. Rojava'ya gidip Türkiye'nin terörist gördüğü YPG ile görüşüyor, arkasından Türkiye'ye geliyor ve ‘Biz IŞİD'e karşı mücadeleyi yapacağız, kesin karar verdik. Şu an elimizin altında Suriyeli Kürtler var, siz terörist ilan ettiniz, onlarla yapabiliriz ya da sizinle yapabiliriz. Hangisini istiyorsunuz' diye soruyor."

'TÜRKİYE İÇİYLE UĞRAŞIRKEN SURİYE'YE GİREMEZ'

Ancak Türkiye'nin şu anda Suriye'ye girip operasyon yapmasının mümkün görünmediğini aktaran Gürcanlı, bunun en baş sebebinin de Türkiye'nin güneydoğusundaki güvenlik operasyonları olduğuna dikkat çekti. Gürcanlı, "Türk ordusu şu an orada terörle mücadeleyle çok meşgul. Şimdi gidip Rakka'da başka terörist grupla IŞİD'le kanlı canlı bir şeye kalkışması pek mümkün değil. Tam bir sıkışma halinde" dedi.

Rusya ile ilişkilerin sertleşmesinden sonra Türkiye'nin zaten böylesi bir operasyonu hayata geçirmesinin de zor olduğunu da anımsatan Gürcanlı, "Dolayısıyla Amerikalılar aslında imkansız opsiyon sundu Türkiye'ye ve Türkiye bunu kabul edemeyince 'peki o zaman yapılacak bir şey yok, bu terör örgütünü dağıtmamız gerekiyor, bunu da elimizdeki güç ile yapacağız' mesajı verildi" değerlendirmesinde bulundu.

'ASIL SORUN TERÖR TANIMI DEĞİL, GRECO KARARLARI'

Gürcanlı, AB ile ilişkilerde sığınmacı anlaşması karşılığında Türkiye vatandaşlarına vize muafiyeti getirilmesi pazarlığının "terör yasalarında revizyona" takıldığını da söylerken, asıl kilit noktayı aslında yolsuzlukların üzerine gidilmesini içeren GRECO kararlarına uymanın teşkil ettiğini dile getirdi:

"Bu terör tanımını değiştirmek çok kolay, çünkü uygulama önemlidir. Türkiye bunu çok daha önce yaptı, yasaları değiştirdi ama uygulamadı. Erdoğan hükümeti de eğer anlaşmanın devamını isteseydi yapardı. Asıl Erdoğan için imkansız görev GRECO. Bir cumhurbaşkanının, aslında yolsuzlukla mücadele istiyorlar, bizden ama biz bunu yapamayız diyemeyeceğine göre terörü söylemesi son derece doğal."

'BAŞKANLIK BİTTİ, PARTİLİ BAŞKANLIK DA'

Zeynep Gürcanlı'ya Yargıtay'ın MHP Kongresi'nin ertelenmesini hukuksuz bulması ve yapılmasına dair aldığı kararı da sorduk. Gürcanlı, "Bana göre partili başkanlık da bitti artık, başkanlık da bitti" yorumunu yaptı.

MHP'nin iktidar ihtiyacı ve lideri Devlet Bahçeli'nin her şeye 'hayır' diyen karakterinden ötürü seçmenin iktidara ihtiyaç duyduğunu ve AK Parti'nin de başkanlık sistemine onay verilmesi karşılığında koalisyonda beş hatta altı bakanlığı ciddi ciddi önerdiğini belirten Gürcanlı, ancak Yargıtay kararıyla milli koalisyonun engellenmiş olduğunu söyledi. Gürcanlı, bu resimden sonra Devlet Bahçeli'nin kurultaydan sağlam çıkabileceğini zannetmediğini de kaydetti. Ancak diğer yandan da MHP desteği olmadan AK Parti'nin başkanlık sisteminden bahsetmesinin mümkün olamayacağını ekledi.