Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği ile birlikte Ankara’da Yaşayan Afgan Sığınmacıların Temel Haklara Erişiminin Desteklenmesi Projesi’ni yürüten Dünya Evimiz Uluslararası Dayanışma Derneği tarafından yapılan açıklamada, Afgan mültecilerle ilgili çarpıcı tespitler yapıldı.
Dernek açıklamasında, Türkiye’ye gelen Afganların geliş amaçları ve gelenlerin demografik durumlarına ilişkin bilgiler verildi.
‘Ciddi bir sömürünün olduğu bilinmektedir’
Açıklamada, “Sınırdan hâlihazırda geçenlerin çoğunun, iş bulmak ve arkalarında bıraktığı ailelerine para göndermek amacıyla gelen yalnız erkekler olduğu bilinmektedir. Bu insanların çoğunun ülkemizde kayıtlı olmadığı ve çalışma hayatları başta olmak üzere insan hakları bağlamında ciddi bir sömürünün konusu olduğu bilinmektedir” ifadeleri yer aldı.
Açıklamada, Taliban’ın etkisini arttırması ile birlikte genç erkeklerin yanı sıra kadın ve çocuklarının da sınıra geleceği tespitine yer verilerek, “Sınırdan geçişlerde şu an için her ne kadar kitlesel olarak nitelendirilebilecek bir artış söz konusu olmasa da Taliban’ın üzerlerindeki baskıyı giderek arttırdığı Afgan kadın ve kız çocuklarını da kapsayacağı düşünülmektedir. Onlarca yıldır ekonomik bir çöküntü içinde de olan Afgan halkının kadın ve kızlarının ise sınırı maddi yoksunluktan dolayı illegal olarak geçmek durumunda kalmaları ve insan ticaretine konu olmaları beklenmektedir” uyarısı dikkat çekti.
‘Tedbirler konuşulmalı’
Sınırdan geçişlerde yaşanabilecek artışların insan hakları ihlallerini de artıracağı vurgulanan açıklamada, “Bu insanların ülkelerinde başlayan mağduriyetin, sınırdan geçerken ve sınırı geçtikten sonra derinleşmesi kaçınılmazdır. Dolayısıyla tartışılması gereken en önemli hususlardan birini, Afgan halkının sınırdan geçerken ya da sınırı geçtikten sonra yaşamakta olduğu ve yaşayacağı hak ihlallerine karşı başta sınır hattı üzerindeki İran ve Türkiye gibi devletler olmak üzere uluslararası toplumun alacağı tedbir oluşturmaktadır” tespitine yer verildi.
Dernek ayrıca “Gerek sınırdan geçişlerde gerek geçildikten sonraki süreçlerde bu insanların, insan onuruna uygun bir şekilde yaşamlarını sürmelerini temel alan ve birlikte yaşayacakları toplumun algısını barışçıllaştıran bir perspektifin geliştirilmesi ve perspektife uygun bir pratiğin oluşturulması elzemdir” önerisinde bulundu.