ABD'nin Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA), işine gelmeyen hükümetleri demokratik yollardan seçilmiş olsalar bile devirmesi, zanlı bellediklerini kaçırıp işkenceden geçirmesiyle tanınmasına rağmen, kendini dünyanın en demokratik, eşitlikçi, çoğulcu, çeşitlilik arz eden kurumu olarak sunan bir video yayımladı. CIA'in işe alım için çektiği ve özellikle azınlıklara ve kadınlara kapısının açık olduğu izlenimini verdiği video, LGBT ve Siyah Yaşamlar Önemlidir (Black Lives Matter) hareketleri tarafından toplumsal ve ırksal adalet talepleri için kullanılan, "Ayık ol" diye çevrilebilecek 'Woke' mesajları içermesinden ötürü hem tepki hem de alay konusu oldu.
'Hak ederek CIA'ye girip yükseldim'
Videoda CIA'in eşit fırsatlar sunan işverenliğine minnet sergileyen teşkilat çalışanı, siyah saçlarını topuz yapıp halka küpe takmış, balık etinde, esmer, Hispanik kökenli bir kadında vücut buldu. CIA amblemli giriş kapısından ofisine yürüyen kadın, gençliğinden beri göçmen kökenli olmakta hiçbir trajedi görmediğini, kadınların kim olması ve ne yapması gerektiğine dair ahkam kesen ataerkil görüşleri reddettiğini, hak ederek CIA'ye girip yükseldiğini anlatırken kendisiyle ilgili tanımlamalar da yapıyor:
"Ben renkli bir kadınım."
"Ben bir anneyim."
"Toplumsal cinsiyeti ve biyolojik cinsiyeti örtüşen, yaygın anksiyete bozukluğu teşhisi konulmuş bir Y kuşağı üyesiyim."
"Kadınların toplumsal konumlarının cinsiyetlerinin yansıra sınıf ve etnik kökenleri tarafından da etkilendiği görüşündeyim, ama varoluşum, bir çarkın dişlisi olmaktan ibaret değil."
'İki oğluma yeterince zaman ayırıyor muyum?'
Bu sırada iki çocuğunun çizdiği resimleri, kendisinin eski CIA Direktörleriyle çekilmiş fotoğrafları gibi kişisel şeyler de gösteren kadın, işinde eğitimli, nitelikli ve ehil olduğunu dile getiriyor. İşe giderken çocukları için daha fazlasını yapması gerektiği, işten çıkarken daha yapılması gereken çok iş olduğuna dair sorularla sınandığını paylaşan kadın, ama artık 36 yaşında olduğunu ve kendisini geride tutmaya çalışan ataerkil zihniyetin oyununa gelmediğini anlatıyor.
Yumruk havada kadın işareti
CIA çalışanı, duvarlarında 'cesaret, içgörü, adalet, liderlik, hizmet' gibi sözler yazılı koridorlardan geçerken tişörtündeki 'Mija' yazısını ve kadın (Venüs) simgesinin yumruk havada versiyonunu da kameraya gösteriyor.
'Gurur duyuyorum'
Anne babasının fotoğrafını da gösteren 'Mija', "birinci nesil Latin kadını ve CIA memuru olmaktan gurur duyuyorum" diyor, 'parlaklığıyla insanların aklını başından aldığı için özür dilemeyeceğinden' söz ediyor.
Çeşitlilik kazandırma çabasının ürünü
Videoda kadının teşkilattaki mükemmel hizmetlerinden dolayı kazandığı 'Donald R. Cryer Çeşitlilik ve Kapsayıcılık Ödülü'gibi ödüller de gösteriliyor. Teşkilatın çeşitlilik programlarına öncülük etmede önemli rol oynayan Cryer'a 2014 yılında dönemin CIA Dirrektörü John Brennan tarafından 'Çığır Açıcı Ödülü' verilmişti.
'CIA'in İnsanları'
İlkin martta YouTube'da yayımlanan 'CIA'in İnsanları' başlıklı, 'DeğeriniBil', 'İstibarattakiKadınlar' etiketli video, burada ses getirmedi, ama Twitter'a düştükten sonra gündem oldu.
'O sırada CIA, darbe ve savaş suçuyla meşgul'
İstihzalı eleştiriler sökün etti:
"Bu sırada muhtemelen CIA, ailesinin geldiği ülkenin demokratik yollardan seçilmiş hükümetini devirmeye çalışmakla meşgul."
"Soykırımları, katliamları, savaş suçlarını destekle, ama 'woke' de."
"Tebrikler... CIA'in sıradaki işkence programını LGBTQ trans ve renkli bir kadın yönetecek. İşte ilerleme budur."
"Neoliberallerin bizim (solun) direniş dilimizi sistemin parçası haline getirmesi, bizim suçumuz değil. Onlar işlerini böyle görüyor."
Saygın gazeteci-yazar Glenn Greenwald, 'yalnızca CIA'in değil, Batı'da birçok şirketin de duyarlı ve ilerici dili bir nimet olarak kullandığına' dikkat çekti.
Trump'ın oğlu: Çin ile Rusya ...larıyla gülüyor
Video, Cumhuriyetçi Partili, muhafazakar kesimleri ise kızdırdı.
Eski Başkan Donald Trump'ın oğlu Donald Trump Jr, "CIA'nın tam gaz 'woke' basmasına Çin ile Rusya kıçlarıyla gülüyor" diye tweetleyerek ekledi:
"'Woke' kesmek, bir casusluk teşkilatının hasım ülkeyi içerden yıkmak için icat ettiği psikolojik savaş operasyonlarının çarpıtılmış bir türünden farksız."
John Nolte, Breitbart haber sitesinde, "Video, CIA'in dünyadaki en küstah, narsist, grotesk boyutta sadece kendini düşünüp kendine hizmet eden insanları işe aldığını ve cezbetmeye çalıştığını gösteriyor" yorumunu yaptı.
CIA: Sen buna değersin, Mija
Teşkilat, tepkilere, kadın çalışanının videodaki sözlerinden alıntı yaparak "Alanına hükmet, Mija. Sen buna değersin" tweetiyle yanıt verdi.