İTÜ Meteoroloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Orhan Şen, İstanbul'a içme suyu sağlayan barajlarla ilgili olarak değerlendirmelerde bulundu. Kış aylarında yağacak yağışların barajlar için önemli olduğunu vurgulayan Şen, "Türkiye'de içme suyu açısından en önemli şey yaz aylarındaki yağış değil, kış aylarındaki yağıştır. Su yılı bizde 1 Ekim'de başlar. 1 Ekim'den 1 Ekim'e kadar bilançoyu değerlendiririz" bilgisini verdi.
"Kış aylarında gök gürültülü şimşekli yağışların olmaması gerekiyor. Yağmurun yavaş yavaş yağması gerekiyor" diyen Şen, şöyle devam etti:
- "Yağışın bir anda yere düşüp yüzeysel akışlarla denize gitmemesi lazım. Yavaş yağması lazım ki toprak çekecek dolayısıyla göller ve içme suyundaki havzalar dolacak. Sanıyorum ki yüzde 35 civarında doluluk oranı. Burada büyük göllere bakmamız lazım. Yani Darlık, Terkos, Küçükçekmece'deki doluluğa bakmak lazım. Ufak barajlara bakarak doluluk oranı çıkarmak yanıltır."
Son iki haftadır İstanbul'da görülen sağanak yağışların barajlardaki doluluk oranına etki etmediğini söyleyen Prof. Dr. Şen, bu yıl kış aylarındaki yağışların da düşük seviyelerde olacağını ifade etti. Prof. Dr. Şen sözlerini şöyle sürdürdü:
- "İstanbul'a iki haftadır yağan yağışların barajlara faydası olmadı. Çünkü o yağışlar sağanak yağışlardı ve yüzeysel akışla akıp gitti. Bundan sonra gök gürültülü yağışlar bitiyor. Yer seviyesi soğudu artık. Gök gürültülü yağışları olduğu zamanlarda 30 derece sıcaklık vardı. O sıcaklarda üzerine gelen soğuk hava kümülonimbüs bulutlarını meydana getirdi ve şimşekler, dolular meydana geldi. Bunlar kuraklığın habercisidir aslında. 'Bardaktan boşalırcasına yağmur yağdı ne kuraklığı' deniyor. Evet kuraklıktan bahsediyoruz. Yağışların böyle olmaması gerekiyor. Gök gürültülü sağanak yağışlar değil, yavaş yavaş yağan yağışların olması lazım ki yer altı sularına etki etsin ki bunlardan barajlar faydalansın. Böyle bardaktan boşalırcasına yağdığı zaman denizlere gidiyor, yer altı kaynaklarına ulaşmıyor. Bu yüzden bu seneki yağışlar önemli. Bu yılın analizlerini yaptığımız zaman parlak bir gelecek görünmüyor. Yağışların düşük geçeceğini görüyoruz"
İstanbul'daki barajların şu anda sadece 5 milyonluk nüfusa yetebileceğini söyleyen Prof. Dr. Şen, şunları kaydetti:
- "2018 ve 2020 yıllarını ele aldığımızda şubat, mart, nisan ayı dünyada bile çok sıcak geçti. Türkiye'de yz ayı yine 2,4 derece sıcaklık artışıyla geçti. Bunlar önemli sıcaklık artışları. Bu sıcaklık artışları devam ediyor. Kışa da giriyoruz. Kar yağışı da sıcaklığa bağlıdır. Kritik sıcaklığa gelmezse yani 5 derecenin altına düşmezse kar yağmaz. İstanbul'a senelerdir yağmıyor. İstanbul'a senelik 700 kilogram yağmur yağıyor. Her yıl 700 kilogram yine yağıyor ama aşırı yağış olduğu için bir faydası olmuyor. Barajların doluluk oranlarına baktığımızda 2014 yılından sonraki en düşük seviyedeyiz. İstanbul'daki barajlar 16-17 milyonluk nüfusta sadece 5 milyon kişiye yeter. Bir de kuraklık olduğunu düşünün o zaman problem çıkar."
İstanbul'un barajlarının bugün itibariyle doluluk oranları şöyle:
Ömerli barajı doluluk oranı yüzde 45.70
Papuçdere barajı doluluk oranı yüzde 08.27
Sazlıdere barayı doluluk oranı yüzde 07.70
Büyükçekmece barajı doluluk oranı yüzde 17.27
Alibeyköy barajı doluluk oranı yüzde 22.07
Terkos barajı doluluk oranı yüzde 33.17
Kazandere barajı doluluk oranı yüzde 05.14
Elmalı barajı doluluk oranı yüzde 29.18
Darlık barajı doluluk oranı yüzde 62.45
Istırancalar baraj gölü doluluk oranı yüzde 17.89