X hastalığı nedir, belirtileri neler?
10:40 24.01.2024 (güncellendi: 17:13 24.01.2024)
© LOIC VENANCE
Abone ol
ilk kez 2018 yılında adı geçen Disease (X) hastalığı son günlerde bir kez daha gündeme geldi. X hastalığı şu anda gerçek değil ancak araştırmacılar, bilim insanları ve uzmanlar, bir eylem planı için hazırlanıyor.
2022 yılında Dünya Sağlık Örgütü, ortalığı kasıp kavurma potansiyeline sahip olduğuna ve daha fazla çalışılması gerektiğine inandıkları patojenlerin bir listesini oluşturmak amacıyla 25 virüs ailesini ve bakteriyi incelemek üzere 300 bilim adamını bir araya getirdi. Bu listede, kuruluş tarafından ilk kez 2018 yılında tanınan Hastalık X de yer alıyor.
DSÖ, virüsün "ciddi bir uluslararası salgının [bilinmeyen] bir patojenden kaynaklanabileceği bilgisini temsil ettiğini" söyledi.
DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus Davos'ta yaptığı açıklamada, Kovid-19'un ilk "Hastalığımız X" olabileceğini ve bilim adamlarının ve uzmanların bu deneyimden aktif olarak ders aldığını söyledi.
Hürriyet'in haberine göre Dünya Sağlık Örgütü'ne göre 7 milyondan fazla insanı öldüren kovid-19'da yaşanandan daha fazla hasara neden olması muhtemel.
Adalja, dünya çapında tahminen 50 milyon insanı öldüren 1918 grip salgınına atıfta bulunarak, "COVID-19 gibi bir olayda bu kadar başarısız olsaydık, 1918 düzeyindeki bir olayda ne kadar kötü durumda olacağımızı hayal edebilirsiniz." dedi.
Bu nedenle dünyanın dört bir yanından uzmanlar, en kötü senaryoya hazırlanmak için sağlam ve etkili bir plan üzerinde çalışıyor. Ghebreyesus, erken uyarı sisteminin ve Kovid-19 salgını sırasında aşırı yüklenen ve çok sayıda ölüme yol açan sağlık altyapısına yönelik bir planın gelecekteki bir senaryoya yardımcı olabileceğini söyledi.
X hastalığı nedir?
Disease (X), bir salgına veya birden fazla ülkeye veya kıtaya yayılması halinde yeni bir pandemi krizine neden olabilecek, WHO tarafından benimsenen varsayımsal bir terim.
X hastalığı, Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) Şubat 2018'de, gelecekteki bir salgına neden olabilecek varsayımsal, bilinmeyen bir patojeni temsil etmek üzere plan öncelikli hastalıkların kısa listesinde benimsenen bir hastalık ismidir.
TTB'den X açıklaması
TTB Merkez Konseyi ve Pandemi Çalışma Grubu tarafından X hastalığına ilişkin yazılı açıklama yapıldı.
X hastalığı ile ilgili başlıklar ve gönderilerin sosyal medyada dolaşmaya başladığından bu yana bazı insanların X'in yayılmakta olan yeni bir hastalık olduğuna inandıklarına işaret edilen açıklamada, şu değerlendirmede bulunuldu:
"Öncelikle X hastalığının gerçek bir hastalık olmadığının bilinmesi gerekir. Bir salgına veya birden fazla kıtaya yayılması halinde pandemiye neden olabilecek, şu anda bilinmeyen bulaşıcı hastalıklara atıfta bulunmak için Dünya Sağlık Örgütü tarafından belirtilen X hastalığı varsayımsaldır. X hastalığı, aynı zamanda belirti gösterebilecek bir hastalık değildir. Çünkü böyle bir hastalık henüz bulunmamaktadır."
Kovid-19'un 2019 sonunda salgına yol açtığında X hastalığının bir örneği olduğu belirtilen açıklamada, şu ifadeler kullanıldı:
"Kendimizi buna karşı savunmak için yeterince hazırlıklı olmadığımız için Kovid-19 hızla yayıldı ve dünya çapında milyonlarca kişinin ölümüne neden olan ölümcül bir salgına neden oldu. X hastalığı kavramı, insan sağlığına yönelik çok gerçek ve giderek büyüyen bir tehdidi tanımlıyor, dünyanın buna yanıt vermek için daha iyi hazırlanması gereken bir tehdit. Ortaya çıkan en son X hastalığı, Kovid-19'a neden olan SARS-CoV-2 virüsüydü."
Bir sonraki X hastalığının nerede ve ne zaman ortaya çıkacağını hiç kimse tahmin edemeyeceği belirtilen açıklamada, bilim insanlarının, bir sonraki X hastalığının, insanlarda hastalığa neden olma yeteneklerini halihazırda gösteren yaklaşık 25 virüs ailesinden ortaya çıkacak yeni bir virüsten kaynaklanma ihtimalinin yüksek olduğunu düşündüğü aktarıldı.
Açıklamada, şunlar kaydedildi:
"Özelliklerini veya geliş zamanını kesin olarak tahmin edemiyor olmamız, X hastalığı için plan yapamayacağımız anlamına gelmez. Devletler, bilim insanları ve emek ve meslek örgütleri gibi konunun ilgilileri gelecekteki salgınlar konusunda toplanmalıdır. Daha önceki pandemilerden dersler çıkararak kapsamlı ve uygulanabilir planlarla, yaşam alanlarımız gelecek salgınlara karşı hazırlanmalıdır. Bu sayede önümüzdeki pandemilerde birçok insanın yaşamı kurtarılabilecektir."
