BM Genel Kurulu’nun 78. oturumunda Rusya nasıl bir duruş sergileyecek?
© AA
Abone ol
Birleşmiş Milletler’in (BM) New York’taki Genel Merkezi’nde 5 Eylül 2023 tarihinde 78. Genel Kurul oturumunun açılışı olacak.
Rusya Dışişleri Bakanlığı’nın, Rusya’nın BM Genel Kurul oturumunda sergileyeceği duruşla ilgili açıklamasında, “BM Genel Kurulu’nun 78. oturumunun ana hedefi, örgütün dünya meselelerindeki merkezi koordinasyon rolünü teyit etmek ve çok kutuplu uluslararası ilişkiler sistemini güçlendirmek” ifadesine yer verildi.
Rusya duruşunun ana maddeleri şunlar:
“Değişmez olarak, uluslararası ilişkilerin ve dünya ekonomisinin çok taraflı temellerinin, başta BM Anlaşması hükümleri olmak üzere evrensel uluslararası hukuk normlarına dayanılarak ve ülkelerin egemen eşitliğine sıkı saygı ve iç işlerine müdahalenin kabul edilemez olduğuna vurgu yaparak güçlendirilmesinden yanayız”
Ukrayna’daki durum
“Kiev rejiminin Donbass halkına karşı 8 yıl süren aralıksız savaş ve Ukrayna’nın Minsk Anlaşması’nı kasıtlı olarak sabote etmesi Rusya’yı bölgedeki sivilleri korumaya yönelik tedbirler almaya zorladı. 2022’den başlayarak özel askeri harekat, BM Anlaşması’nın 51. maddesine sıkı uyum içinde yürütülüyor ve ülkemizin güvenliğine yönelik tehditler tam ortadan kaldırılana kadar yerine getirilecek.”
“Zaporojye ve Herson bölgeleri ile Donetsk ve Lugansk halk cumhuriyetlerindeki referandumların ve Kırım’ın sakinlerinin 2014’te iradelerini ifade etmesi sonucu Rusya’ya alınmasının tanınması, Ukrayna’daki soruna tam kapsamlı çözüm bulunmasıyla ilgili anlaşmaya varılmasının ön şartıdır.”
Ukrayna’nın Batı’daki müttefiklerinin, çatışmanın tırmanmasına ve uzamasına katkıda bulunduğunu anımsatan Rusya Dışişleri Bakanlığı, BM Genel Kurulu’nun yetki alanının dışına çıkma yönünde büyüyen eğiliminden dolayı duyulan endişeleri dile getirdi: “BM Genel Kurulu, oy birliği sağlanmayan kararlarında özel askeri harekatı ‘işgal’ olarak nitelendirmeye, son verilmesini, zararın tazmin edilmesini ve diğerlerini talep etmeye çalışarak yetkisinin dışında hareket ediyor ve sembolik olarak üzerine BM Güvenlik Konseyi’nin fonksiyonunu alıyor.”
Ortadoğu ve Orta Asya’da çözüm
“Ortadoğu bölgesinin temel önceliklerinden biri Suriye’deki çözümdür. Ülkede kalıcı ve uzun vadeli istikrar ve güvenliğin sağlanması ancak toprak bütünlüğünün ve Şam’ın ulusal topraklar üzerindeki egemenliğinin tam olarak yeniden sağlanmasıyla mümkün.”
“Filistinliler ile İsrailliler arasında şiddetin tırmanmasının önlenmesine büyük önem veriyoruz. Tarafları itidalli davranmaya, tek taraflı adımlardan ve provokatif eylemlerden vazgeçmeye, ayrıca Kudüs'ün kutsal mekanlarının özel statüsüne ve dokunulmazlığına saygı göstermeye çağırıyoruz.”
“Libya’daki siyasi sürecin durakladığını ve önde gelen iç siyasi güçler arasında devam eden bölünmeyi endişeyle kaydediyoruz. Bölgesel normalleşme bağlamında, Yemen’deki olumlu dinamiklere dikkat çekiyoruz. Afganistan’da ulusal uzlaşma ve çözümü teşvik eden politikayı tutarlı olarak uyguluyoruz. IŞİD’in artan nüfuzu ve terör faaliyetlerinin Orta Asya’ya yayılma tehdidi konusunda ciddi endişe duyuyoruz.”
Kıbrıs sorunu
“Kıbrıs sorununun, BM Güvenlik Konseyi’nin adada ortak uluslararası tüzel kişiliğe, egemenliğe ve vatandaşlığa sahip iki toplumlu, iki bölgeli bir federasyonun yaratılmasını öngören kararları temelinde çözüme kavuşturulmasından yanayız. Aynı zamanda nihai çözüm modelinin dış baskı olmadan hem Kıbrıslı Rumlar hem de Kıbrıslı Türkler tarafından onaylanması gerekiyor. Kıbrıs sorununun dış boyutlarıyla ilgili müzakerelere Konsey’in daimi üyelerinin de dahil edilmesinin yanı sıra, İngiltere, Yunanistan ve Türkiye’nin mevcut garanti sisteminin yerine Güvenlik Konseyi’nin garantilerinin getirilmesinin önemli olduğunu düşünüyoruz.”
Afrika’daki durum
“Afrika'daki krizlerin önlenmesinde ve çatışmaların çözümünde uluslararası toplumun desteğiyle bizzat Afrikalıların öncü rol oynaması gerektiğine inanıyoruz. Orta Afrika Cumhuriyeti, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Güney Sudan, Somali, Mali ve Sahra-Sahel bölgesinin yanı sıra diğer ‘sıcak noktalar’daki krizlerin siyasi çözümünü aktif olarak desteklemeye devam etmeyi amaçlıyoruz. Afrika ülkeleriyle işbirliğimizi karalamaya yönelik girişimlere karşı çıkıyoruz. Bazı ülkelerin Afrika kıtasında yeni-sömürgeci yaklaşımları teşvik etme çabalarının kabul edilemez olduğunu düşünüyoruz.”
Aşırı sağcı tehditlerin yükselişi
“Uluslararası toplumun dikkatini, özellikle saldırgan milliyetçilik ve neo-Nazizmin tezahürleri olmak üzere aşırı sağcı tehditlerdeki tehlikeli büyümeye çekiyoruz. Kolektif Batı’nın, Rusya’ya yönelik ‘saldırganlık’ suçlamaları bağlamında, yarattığı neo-Nazi Kiev rejiminin terörizme açık devlet desteği verdiği gerçeğini görmezden gelmeyi tercih ederken uyguladığı yalanların ve çifte standartların altını çiziyoruz. Batılı ülkelere ve müttefiklerine, Ukraynalı neo-Nazi oluşumlara siyasi sponsorluktan ve silah pompalamaktan kaçınmaları çağrısında bulunuyoruz.”
Zaporojye NGS’deki durum
“Ukrayna’nın Za porojye Nükleer Güç Santrali’ne yönelik, güvenliğine tehdit oluşturan ve radyasyon emisyonu nedeniyle insan kaynaklı kaza riskini taşıyan saldırılarının durdurulması konusu güncelliğini koruyor. Ukrayna, UAEK Genel Direktörü’nün santralin güvenliğini güçlendirmeye yönelik tüm girişimlerini engelledi.”
“Zaporojye NGS arazisine saldırı amaçlı askeri birlikleri ve askeri teçhizatı hiçbir zaman konuşlandırmadık ve konuşlandırmayı planlamıyoruz. Santralde yalnızca onu korumak ve Ukrayna saldırılarının olası sonuçlarını ortadan kaldırmak için gerekli olan güçler bulunuyor.”
Nükleer silahların azaltılması
“Rusya onlarca yıldır tutarlı olarak bu sorunun çözümüne önemli ve pratik katkılarda bulunmuştur. Ancak bize karşı başlatılan topyekûn hibrit savaş bağlamında, ülkemiz nükleer silahları azaltma kabiliyetinin eşiğine ulaştı.”
“Rusya için tarihin bu aşamasında nükleer silahlara sahip olmak, giderek büyüyen belirli dış tehditlere karşı mümkün olan tek yanıt. ABD ve NATO'nun askeri üstünlüğü sağlamaya yönelik yıkıcı girişimleri nedeniyle güvenlik ortamı kötüleşiyor.”
“Bu koşullarda, nükleer silahlardan derhal vazgeçilmesi, stratejik caydırıcılığımızın ve dolayısıyla ulusal güvenliğimizin güvenilirliğini büyük ölçüde zayıflatır.”
“Bu bağlamda, nükleer caydırıcılık faktörü, doktrinimizde kaçınılmaz olarak önemli bir rol oynamaya devam ediyor. Aynı zamanda doktrinde, Rusya’nın nükleer tepki hakkını saklı tuttuğu koşullar katı biçimde belirtiliyor. Bunlar, bize ve müttefiklerimize karşı nükleer silahların ve diğer kitle imha silahlarının kullanılması ve ülkemizin varlığını tehdit edecek büyük ölçekli saldırganlık.”
“Aynı zamanda, nükleer savaşın kazananın olamayacağı ve başlatılmaması gerektiği postulatının değişmezliğine kesinlikle inanıyoruz.”
Rus medyasına sansür
"Kolektif Batı ülkeleri, Ukrayna ve Moldova yetkililerinin yanı sıra, en büyük bilişim şirketlerinin Rus medyasına ve Rusça yayın yapan medyaya yönelik siyasi motivasyonlu sansürün derhal kaldırılmasını talep ediyoruz. İstenmeyen gazetecilere ve tanınmış kişilere yönelik baskıların sona ermesi konusunda ısrar ediyoruz.”
