Uluslararası Yerli Halklar Günü, dünyanın çeşitli yerlerinde kutlanıyor

Yerli halkları konu alan Birleşmiş Milletler (BM) Yerli Halklar Çalışma Grubunun ilk toplantısı 1982’de yapıldı. Toplantının yapıldığı 9 Ağustos, "Uluslararası Dünya Yerli Halklar Günü" ilan edildi. Gün dolayısıyla yapılan etkinliklerde, bir yandan yerli halkların sorunları gündeme getirilirken diğer yandan yerli halklarla ilgili olarak farkındalık oluşturulmaya çalışılıyor.

AA’nın BM Türkiye Ofisi’nden aldığı bilgiye göre, 90 ülkede 476 milyondan fazla yerli insan bulunuyor ve bu rakam küresel nüfusun yüzde 6,2'sini oluşturuyor.

5.000'den fazla farklı grup barındıran ve büyük çoğunluğu Asya'da yaşayan yerli halk, dünyadaki tahmini 7.000 dilin ezici çoğunluğunu konuşuyor.

Ancak yerli olmayan halklara oranla aşırı yoksulluk içinde yaşıyor. Tahrip edilen yaşam alanları ve kendilerine yönelik şiddet olayları nedeniyle zor koşullarda hayatlarını sürdürüyor.

Uluslararası toplum, yerli halkların haklarını korumak, kültür ve yaşam tarzlarını sürdürmelerini sağlamak için özel önlemlerin alınması gerektiğini kabul ediyor.

2007 tarihli Birleşmiş Milletler Yerli Halkların Hakları Bildirgesi (UNDRIP) sonrasında, 2016 tarihli Amerikan Yerli Halkların Hakları Bildirgesi, 2021 tarihli Latin Amerika ve Karayipler'de Çevresel Konularda Bilgiye Erişim, Halkın Katılımı ve Adalete İlişkin Bölgesel Anlaşma (Escazú Anlaşması) gibi uluslararası belgelerin kabul edilmesiyle yerli halkların hakları daha fazla tanınır hale geldi.

Bunun yanı sıra, BM Yerli Halkların Sorunları Daimi Forumu (UNPFII) ve BM Yerli Halkların Hakları Özel Raportörü (UNSR) gibi yerli halkların haklarını teşvik etmek için küresel çapta mekanizmalar oluşturuldu.İlk Dünya Yerli Halklar Konferansı 22-23 Eylül 2014 tarihlerinde düzenlendi. Dünyada kullanılan 7.000 dilin en az % 40'ının tehlike altında olması, okullarda öğretilmemesi ve kamusal alanda kullanılmaması nedeniyle unutulmaya yüz tutmasından dolayı BM Genel Kurulu 2019'da bir karar alarak, 2022-2032 arasındaki yılları "Uluslararası Yerli Dilleri On Yılı" ilan etti.

Kuzey Amerika ülkesi Meksika'da ''Uluslararası Dünya Yerli Halklar Günü''nde Triqui ve Mazahua topluluğunun kadınları, el sanatları ve geleneksel el yapımı kıyafetlerini satabilecekleri yerler talep etmek için hükümet binası önünde miting düzenledi.