00:00
01:00
02:00
03:00
04:00
05:00
06:00
07:00
08:00
09:00
10:00
11:00
12:00
13:00
14:00
15:00
16:00
17:00
18:00
19:00
20:00
21:00
22:00
23:00
00:00
01:00
02:00
03:00
04:00
05:00
06:00
07:00
08:00
09:00
10:00
11:00
12:00
13:00
14:00
15:00
16:00
17:00
18:00
19:00
20:00
21:00
22:00
23:00
HABERLER
07:00
6 dk
HABERLER
08:00
5 dk
HABERLER
09:00
5 dk
HABERLER
11:00
5 dk
DÜNYA HABERİ
11:10
10 dk
PARANIN HAREKETİ
11:30
10 dk
HABERLER
12:00
6 dk
HABERLER
15:00
5 dk
HABERLER
16:00
5 dk
HABERLER
17:30
9 dk
SESLİ HABER
17:53
2 dk
HABERLER
18:00
9 dk
HABERLER
19:00
10 dk
HABERLER
07:00
6 dk
HABERLER
08:00
5 dk
HABERLER
09:00
6 dk
HABERLER
10:00
6 dk
HABERLER
11:00
5 dk
DÜNYA HABERİ
11:10
10 dk
PARANIN HAREKETİ
11:30
10 dk
HABERLER
12:00
6 dk
GÜN ORTASI
Okan Aslan'la Gün Ortası
12:06
83 dk
HABER MASASI
Selin Yazıcı, Aslı Kahveci ve Serkan Baştımar'la Haber Masası
13:30
35 dk
YAPAY ZEKA GÜNLÜĞÜ
Serhat Ayan'la Yapay Zeka Günlüğü
14:05
55 dk
ANKARA FARKI
İsmet Özçelik'le Ankara Farkı
15:02
79 dk
HABERLER
Saat başı başlıkları
16:00
1 dk
EKSEN
Ceyda Karan'la Eksen
16:01
89 dk
HABERLER
Saat başı başlıkları
17:30
1 dk
HABERLER
Saat başı başlıkları
18:00
1 dk
HABERLER
Saat başı başlıkları
19:00
1 dk
DünBugün
Geri dön
Adana107.4
Adana107.4
Ankara96.2
Antalya104.8
Bursa101.4
Çanakkale107.2
Diyarbakır89.6
Gaziantep104.3
Hatay106.1
İstanbul97.8
İzmir91.0
Kahramanmaraş92.3
Kayseri105.5
Kocaeli90.2
Konya88.6
Malatya106.0
Manisa101.0
Mardin92.2
Ordu99.6
Sakarya90.2
Samsun107.7
Sivas104.2
Şanlıurfa95.3
Trabzon102.4
Van88.0
Dünya haritası - Sputnik Türkiye
DÜNYA
Rusya, ABD, Avrupa ve Ortadoğu başta olmak üzere dünyanın dört bir yanından son dakika haberleri, analizler ve özel dosyalar.

İran'da nükleer faaliyetleri tırmandırıp ani denetimleri bitirecek yasa, Ruhani'nin muhalefetine rağmen onaylandı

© REUTERS / WANA NEWS AGENCYBatı'da 'İran nükleer programının babası' diye nitelenen ve İsrail'e mal edilen suikasta kurban giden İran Savunma Bakanlığı Araştırma ve İnovasyon Kurumu Başkanı Muhsin Fahrizade'nin tabutu İmam Rıza Türbesi'nde taşınırken...
Batı'da 'İran nükleer programının babası' diye nitelenen ve İsrail'e mal edilen suikasta kurban giden İran Savunma Bakanlığı Araştırma ve İnovasyon Kurumu Başkanı Muhsin Fahrizade'nin tabutu İmam Rıza Türbesi'nde taşınırken...  - Sputnik Türkiye
Abone ol
Fahrizade suikastı sonrası, İran, yaptırımların iki ay içinde kalkmaması halinde, hükümeti 2015 tarihli nükleer anlaşmanın limitlerinin çok ötesinde uranyum zenginleştirmek ve uluslararası nükleer denetimleri engellemekle yükümlü kılan yasa çıkardı. Ruhani'nin muhalefetine rağmen meclisten geçen yasayı Anayasayı Koruyucular Konseyi onayladı.

Batı'da 'İran nükleer programının babası' diye nitelenen Savunma Bakanlığı Araştırma ve İnovasyon Kurumu Başkanı Muhsin Fahrizade'ye Tahran yakınlarında düzenlenen suikast sonrası, İran'da BM Güvenlik Konseyi'nin 5 daimi üyesi artı Almanya (5+1) ile Tahran arasında 2015'te imzalanan nükleer anlaşmayla ilgili rest çeken yasaya onay verildi. ABD'nin Barack Obama'nın başkanlığında kotardığı, Donald Trump'ın başkanlığında çıktığı anlaşmaya diğer ülkeler bağlı kalsa da, Trump'ın Tahran'a 'tarihin en ağır yaptırımlarını' dayatmasından ötürü Avrupalıların bağlılığı, yani anlaşmaya uyan İran'a ticaret ve yatırım musluklarını açmaları şartı hayata geçmedi.  

Washington'a rest

Cuma günkü suikastın ardından nükleer faaliyetlere fora demek için İran meclisinden geçen yasa, bugün Anayasayı Koruyucular Konseyi (AKK) tarafından onaylandı. Yasa, ABD'nin İran finans sektörü, petrol ve ürünleri ihracatı ile denizaşırı döviz hesaplarına yönelik yaptırımlarının iki ay içinde kalkmaması halinde, Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani hükümetini uranyum zenginleştirmeyi nükleer anlaşmanın koyduğu sınırların çok ötesine taşımak ve nükleer tesislere BM denetimlerini engellemekle yükümlü kılıyor.

20 Ocak'ta yemin edecek Biden'a sadece bir-iki hafta süre

Yasadaki iki aylık mühlet özellikle kritik.

Zira Obama'nın 8 yıl boyunca Başkan Yardımcısı olan ve 3 Kasım seçiminde Trump'ın yerine başkan seçilmiş gözüken Joe Biden, Tahran'la nükleer anlaşmaya muhtemelen ilave şartlarla geri dönme vaatleri eşliğinde 20 Ocak'ta Beyaz Saray'a yerleştiğinde, karşısında şubat ayında yaptırımların kalkmasında ısrar eden bir İran bulacak. Washington'ın anlaşmaya hala taraf olan Avrupalı müttefiklerin İran'ın petrol ve finans sektörüyle iş yapmasına izin vermesinin bir ilk adım olarak kabul görmesi ihtimali var.

Nükleer faaliyetlerin artırılmasını ve nükleer tesislerdeki uluslararası denetimlerin sınırlandırılmasını öngören 'Yaptırımların Kaldırılması ve İran Ulusunun Çıkarlarının Korunması için Stratejik Eylem Planı' isimli yasa, muhafazakarların çoğunlukta olduğu mecliste kabul edilip AKK tarafından mühletin bir aydan iki aya çıkarılması değişikliğine gidilerek onaylanmasının ardından, karşı çıkan taraf olan hükümete tebliğ edildi.

İran meclisi, Meclis Başkanı Muhammed Bakır Kalibaf'ın bir mektup göndererek Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'den yasayı uygulamasını resmen talep ettiğini duyurdu.

Uranyumu en az yüzde 20 oranında zenginleştirecek

Yasa, İran Atom Enerjisi Kurumu'nun uranyumu en az yüzde 20 zenginleştirmeye başlamasını ve düşük düzeyli zenginleştirilmiş uranyum stoklarını artırmasını zorunlu kılıyor. İran'la nükleer anlaşma ise Tahran'a uranyumu en fazla yüzde 3.67 zenginleştirme izni veriyordu.

Ek Protokol'den ayrılma, nükleer tesislerdeki denetimleri sınırlandırma yolda

Yasaya göre, nükleer anlaşmanın taraflarının iki ay içinde İran'ın bankacılık ilişkilerini ve petrol ihracatını normale döndürecek adımlar atmaması halinde, Tahran, Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması (NPT) kapsamında 2016'dan beri gönüllü uyguladığı Ek Protokol'den ayrılacak.

İran yönetimi, Ek Protokol uyarınca, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) denetçilerinin İran'ın nükleer tesislerini istedikleri anda aniden kontrol etmesine izin vermişti. Ek Protokol'den ayrılma, UAEK denetimlerinin sınırlandırılması anlamına geliyor.

Ruhani hükümetinden yasaya karşı çağrı üzerine çağrı

Öncesinde Cumhurbaşkanı Ruhani başta olmak üzere üst düzey hükümet yetkilileri, tasarının yasalaşmaması ve onaylanmaması için çağrıda bulundu.

Ruhani, dünkü Bakanlar Kurulu toplantısında, yasayı İran'la nükleer anlaşmayı hayata döndürme ve yaptırımları hafifletmeye yönelik 'diplomatik faaliyetler için zararlı gördüklerini, hükümet olarak olumlu karşılamadıklarını' belirtti.

Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı İshak Cihangiri, AKK Başkanı Ayetullah Ahmed Cenneti'ye tasarının onaylanmaması gerektiğine dair mektup gönderdiklerini duyurdu.

Aynı günde geri gönderme, değişiklik ve onay

Ancak AKK Sözcüsü Abbas Ali Kedhodayi, bugünkü açıklamasında, 6. maddedeki belirsizlik nedeniyle gözden geçirilmesi için tasarıyı meclise geri gönderdiklerini söyledi. Tasarı aynı gün içinde mecliste yapılan düzenlemenin ardından onay için AKK'ye tekrar gönderildi.

Daha önce de muhafazakarların gündeme getirdiği tasarının yasalaşıp onaylanmasının önünü, ABD'de başkanlık değişimi öncesi İsrail'e mal edilen Fahrizade suikastı açtı.

Fahrizade'nin başında bulunduğu kuruma beş katı bütçe

Bu arada Ruhani hükümetinin meclis başkanlığına sunduğu 2021 bütçe taslağında suikasta kurban giden Fahrizade'nin başında bulunduğu kuruma ayrılan pay dikkati çekti. 

Her zamankinin tersine bizzat Ruhani değil de temsilcisi tarafından sunulan bütçe taslağında, Fahrizade'nin başkanlığındaki Savunma Bakanlığı Araştırma ve İnovasyon Kurumu'na ayrılan pay 5 katına çıkarıldı. 

2020'de 47 milyar 36 milyon tümen (yaklaşık 2 milyon dolar) olan Araştırma ve İnovasyon Kurumu bütçesi, 2021'de 245 milyar tümene (yaklaşık 10 milyon dolar) olarak belirlendi.

Savunma bütçesinde kat kat artışlar

Devrim Muhafızlarına ayrılan pay da 24 trilyon 335 milyar 420 milyon tümenden (yaklaşık 1 milyar dolar) 38 trilyon 564 milyar tümene (1.5 milyar dolar) artırıldı.

İran ordusuna ayrılan pay 13 trilyon 138 milyar tümenden (500 milyon dolar) 20 trilyon 115 milyar tümene (700 milyon dolar) yükseltildi.

Savunma Bakanlığı ve Genelkurmay Başkanlığına ayrılan pay da artırılırken, Devrim Muhafızlarına bağlı gönüllü milis teşkilatı Besiclerin payı azaltıldı.

Bütçe de meclisten geçmesi halinde AKK onayına sunulacak.

Muhafazakar çizgideki AKK'nin 12 üyesinden 6'sını dini lider Ayetullah Ali Hamaney, diğerlerini 6 yılda bir meclis atıyor. 

Haber akışı
0
Tartışmaya katılmak için
giriş yapın ya da kayıt olun
loader
Sohbetler
Заголовок открываемого материала