Tokat’ta camisinden ayrı minare

Meydan bölgesi Çekenli İş Merkezi yanında yıllara meydan okuyan tarihi cami mimarisi ile görenleri şaşırtıyor. Minareyi görenler ilk bakışta camiyi fark edemese de avluya girdiğinde camiyle karşılaşıyor. Yerel tarihçi Hasan Erdem, 1412 yılında zaviye olarak yapılan binanın 1900’lü yıllara kadar orijinalliğini korumuş olduğunu söyledi.

Zamanla çevresindeki yapılaşma ile birlikte cami ihtiyacı hasıl olunca zaviyeye minare eklentisi yapılmış olduğunu belirten Erdem, “Mahalle cami olarak 1940’lı yıllara kadar faaliyetine devam ediyor. Vakıf eserlerinin satışı ile birlikte burası özel mülkiyete geçiyor. Müştemilatı içerisinde tasavvuf yapısında derviş bölümü, şeyhin evi ve eklentileri yer alıyor. 1953 yılında yapının barok pencereleri ve yapının sanatsal özelliklerine haiz bölümleri yıkılıyor. Özel mülkiyetli bir ev şeklinde ön kısmı devam ediyor. Altında bir değirmen bulunuyor. 2000’li yılların başında yapılan istimlak ve restorasyonla birlikte günümüzdeki şeklini alıyor. İlginç olan bir diğer özelliği de kitabesinin mevcudiyeti ve vakfiye niteliğinde olması. O anlamda da nadir bir yapı” dedi.

Osmanlı'nın Tokat'taki il yapısı olma özelliği ile caminin ayrı bir önem taşıdığını belirten Erdem, tarihi yapının yaklaşık 608 yıldır hizmet verdiğini sözlerine ekledi.

Meydanda taksicilik yapan esnaflardan Ahmet Eroğlu, minareyi görenlerin camiyi ilk bakışta fark edemediğini ifade ederek, “Önceden minarenin yanında altı değirmen üzerinde bir ev vardı. Gelen cemaat minareyi görüp cami yok diyerek gidenler oluyordu. Biz insanları camiye yönlendiriyorduk. Son yapılan restorasyonla birlikte minarenin çevresindeki yapılarak yıkılarak cami ortaya çıkarıldı. Şu anda çok şükür camimizde minaresi de görünüyor” dedi.

Kültür portalında yer alan bilgilere göre; Çekenli Mahallesinde yer alan Hamza Bey Camii Çelebi Sultan Mehmed'in emirlerinden Bicaroğlu Hamza Bey tarafından 1412 yılında inşa ettirilmiş. Hamza Bey Cami, sonradan geçirdiği onarımlarla orijinalliğini kaybetmiş olsa da erken Osmanlı dönemi zaviyeli cami denilen tipte inşa edilmiştir. Giriş bölümünün üzerinde yer alan ahşap mahfil 20. yüzyılda eklenmiştir. Kuzeybatıda, yapıdan tamamen bağımsız inşa edilmiş, kare kaideli, silindirik gövdeli minare yer almaktadır.