Britanya Yüksek Mahkemesi'nden tarihi karar: Başbakan'ın parlamentoyu askıya alması kanunsuz

Muhafazakar Parti lideri seçilmek suretiyle başbakanlık koltuğuna oturan Brexit fanatiği Boris Johnson'ın (BoJo) "Ne pahasına olursa olsun 31 Ekim'de Avrupa Birliği'nden (AB) çıkacağız" diyerek bu mühlete 5 hafta kala Kraliçe'ye parlamentoyu askıya aldırmasına, 'siyasi darbe' tepkileri eşliğinde havale edildiği yargı sürecinde hüküm kesildi.

Daha önce İskoç Yüksek Mahkemesi'nin 'kanunsuz' kararına İngiliz Yüksek Mahkemesi'nin 'yargıyı ilgilendirmeyen siyasi karar' diye meydan okumasının ardından taraflar temyiz niyetine Britanya Yüksek Mahkemesi'ne gitti. 

İngiltere, İskoçya, Galler ve Kuzey İrlanda'dan oluşan Britanya'nın en üst mahkemesi, Brexit için olduğu kadar Britanya'daki güç dengesi açısından da çok önemli etkileri olabilecek kararını açıkladı:

Mahkeme, parlamentonun tatil edilmesi konusunda karar almaya yetkilidir. Başbakan'ın 14 Ekim'e dek parlamentoyu askıya alma kararı, yasalara aykırıdır. Makul gerekçe olmadan parlamentonun anayasal işlevlerini yerine getirmesini engellemiştir. Karar yok hükmündedir. Askıya alma kararı geçersiz olduğundan parlamento askıya alınmamış durumdadır. 

BAŞYARGIÇ: DEMOKRASİYİ ENGELLEDİ

11 yargıcın oybirliğiyle aldığı kararı ülkenin en üst yargıcı konumundaki Lady Brenda Hale diğer 10 yargıçtan 7'sinin huzurunda okudu. Karara göre BoJo'nun Kraliçe'ye parlamentoyu askıya aldırması, milletvekillerinin Başbakan'ın Brexit planlarını tartışmak dahil demokrasinin gereği olan işleri yapmasını engelledi. Başyargıç Brenda Hale, 'parlamenter demokrasinin uzun süreyle askıya alınmasının demokrasinin temel ilkeleri üzerindeki etkisinin aşırı olduğunu' söyledi.

BAŞBAKAN NE YAPACAK?

Karar satır aralarından okunduğunda Başbakan'ın parlamentoyu askıya alarak siyasi manevra yaptığı ve Kraliçe 2. Elizabeth'i yanlış yönlendirdiği anlamına geliyor. 

Hükümet, Britanya Yüksek Mahkemesi'nin kararına uyacağını açıklamıştı. Ancak Birleşmiş Milletler Genel Kurulu için New York'ta bulunan BoJo, en üst mahkeme kararının aleyhte olması durumunda parlamentoyu ikinci kez askıya alma girişiminde bulunma ihtimalini reddetmemişti.

MİLLETVEKİLLERİNE TOPLANMA ÇAĞRISI

Nihai yargı kararının ardından, iki hafta önce askıya alınmış olan Avam Kamarası'nın derhal toplanabileceği belirtildi. Dolayısıyla bundan sonra ne yapacağına karar vermek Avam Kamarası'na kaldı. Avam Kamarası Başkanı John Bercow, milletvekillerine ertelemeksizin toplanma çağrısı yaptı.

BOJO'YA İSTİFA ÇAĞRISI

Bu gelişmenin, daha önce ne olursa olsun istifa etmeyeceğini açıklamış BoJo'nun koltuğu terk etmesine yönelik çağrıları şiddetlendirmesi de kaçınılmaz gözüküyor.

Nitekim anamuhalefetteki İşçi Partisi lideri Jeremy Corbyn, parlamentoyu derhal toplanmaya çağırırken Başbakan'ı istifaya davet etti. 

İskoçya'da iktidardaki İskoçya Ulusal Partisi (SNP) aynı çağrıyı tekrarladı.