Türkiye-Sudan Dostluk Grubu Başkanı AK Partili İşler: Uzlaşı sürecinde kimse dışarıda bırakılmamalı

Türkiye, 30 yıl ülkeyi yöneten Devlet Başkanı Ömer el Beşir görevinden uzaklaştırıldığı Sudan'daki gelişmeleri yakından izliyor. Ankara, Sudan'daki sürecin, yönetimin sivillere iade edileceği şekilde sonuçlanacağına yönelik Askeri Geçiş Konseyi'nin taahhütlerini, memnuniyetle karşıladı.

Türk Dışişleri’nden yapılan açıklamada, "Askeri Geçiş Konseyi’nin, sürecin toplumun tüm kesimlerinin iştirakiyle yürütüleceği, ülkede güvenlik ve kamu düzeninin korunacağı ve süreç sonunda yönetimin sivillere iade edileceği yönündeki taahhütleri memnuniyetle not edilmiştir. Bu sürecin süratle tamamlanması temenni edilmektedir" denildi.

Ankara’nın önem verdiği Afrika ülkeleri arasında yer alan Sudan’daki gelişmeleri ve ilişkilerin geleceğini Türkiye-Sudan Parlamentolar Arası Dostluk Grubu Başkanı AK Parti Ankara Milletvekili Emrullah İşler Sputnik’e değerlendirdi. AK Partli İşler’in mesajları şöyle:

EKONOMİK SIKINTILAR VE HALKIN BEKLENTİLERİNE CEVAP VERİLMEMESİ

- Siz Dostluk Grubu başkanı olarak Sudan’daki gelişmeleri yakından izliyorsunuz. Sudan’da son yaşananları nasıl okudunuz size göre Sudan’da ne oldu?

Öncelikle Sudan bizim kadim dostumuz, güçlü ilişkilerimiz olan bir ülke, kardeş ve dost bir ülke. Son yıllarda ilişkilerimiz ileriye doğru çok ciddi ivme kazandı. Öncelikle bu ülkenin biran önce huzura, barışa, istikrara kavuşması bizim temennimiz. Türkiye olarak resmi açıklamalarda da bunu çok net bir şekilde görüyoruz. Doğrusu son yıllarda yaşanan bir takım ekonomik sıkıntılar ve eski yönetimin halkın beklentilerine cevap verememesi neticesinde halkın sokakları harekete geçirmesi söz konusu oldu Sudan’da. Şu an bir Askeri Geçiş Konseyi oluşturuldu. Bu Geçiş Konseyi de zaten yol haritasını deklere etti. Bu yapılan açıklamalar doğrusu bizler açısından yönetimin bu geçiş döneminin sonunda barışçıl yöntemlerle sivillere devredilecek olması önemlidir.

'BEN YAPTIM OLDU BİTTİ GİBİ BİR DAYATMA İLE HAREKET EDİLİRSE…'

- Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada da Askeri Geçiş Konseyi’nin açıklamasının memnuniyetle not edildiği vurgulanmıştı. Bu çerçevede Türkiye’nin beklentisi nedir?

Bizim Türkiye olarak siyasetimiz demokrasiden, insan haklarından yana. Halkların meşru taleplerinin karşılanması politikamız var. Bu politikalar çerçevesinde Askeri Geçiş Konseyi’nin yapmış olduğu açıklamaları doğrusu önemli bulduk. Bu hususu yapmış olduğumuz Dışişleri Bakanlığı açıklamasında da kayda geçirmiş olduk. Biz temenni ederiz ki bir an önce Sudan, bir ulusal uzlaşı içerisinde, içine düşmüş olduğu bu durumdan çıkmalıdır. Özellikle Arap Baharı’ndan sonra sıkıntı, iç kaos, kargaşa yaşanan Arap ülkelerine baktığımızda Sudan’ın aynı duruma düşmemesi için bu uzlaşının olmazsa olmaz olduğunu söylememiz gerekiyor. Özellikle Libya’daki malum kaos durumu ortada, Yemen’in durumu ortada, Suriye’nin durumu ortada. Dolayısıyla Sudan’daki yöneticilerin bu ülkelerin içine düşmüş olduğu durumdan elbette ki ders çıkacağını düşünüyoruz. Yoksa ben yaptım oldu bitti gibi bir dayatma ile hareket edilirse Sudan Allah muhafaza çok daha kötü günlere gidebilir.

'KİMSENİN UZLAŞI SÜRECİNDE DIŞARIDA BIRAKILMAMASI GEREKİR'

Ama yapılan açıklamalar ve Sudan’da sahadaki duruma da baktığımız zaman bu uzlaşının şart olduğunu görüyoruz. Yani şu an hükümeti kaybeden grubun da halk nezdinde çok ciddi karşılıkları var. Dolayısıyla kimsenin bu çözüm sürecinde, uzlaşı sürecinde dışarıda bırakılmaması gerekir ki Sudan bir an önce huzura kavuşmuş olsun. Biz Sudan’ın bu sıkıntıyı en kısa zamanda, en iyi çözüm yollarıyla atlatmasını ümit ediyoruz ve Sudan halkına esenlikler diliyoruz. Biz Türkiye olarak da elimizden gelen desteği bugüne kadar verdiğimiz gibi hükümet olarak, devlet olarak da vermeye hazırız. Geçmişte  yapmış olduğumuz anlaşmaların, protokollerin de iki ülke arasında temenni ederiz ki yeni dönemde de aynı şekilde devam eder.

'BİZ SUDAN’IN EKONOMİSİNE DE TARIMINA DA KATKI SUNMAK İSTİYORUZ

- Sudan Türkiye’nin önem verdiği Afrika ülkelerinden biriydi. Türkiye Sevakin Adası’nın restorasyonunu üstlenmişti ve tarım arazileri kiralamıştı. Bundan sonraki süreçte sizce ekonomik ilişkiler bu şekilde devam eder mi?

Afrika ülkelerine baktığımız zaman genelde petrol yoksa ülkelerin desteğe ihtiyacı olduğu aşikar. Sudan’ı gören ve bilen birisi olarak söylüyorum, Sevakin Adası şu an herhangi bir yaşamın olduğu yer değildir. Metruk bir haldedir. Oradaki Osmanlı döneminden kalan eserleri ihya ediyoruz, orayı canlandırmaya çalışıyoruz. Orası geçmişte olduğu gibi canlandırılabilir. Türkiye olarak biz bunu yapmaya gayret ediyoruz.

Diğer taraftan biliyorsunuz Afrika’da çok geniş araziler var. Çeşitli ülkelerde Afrika’dan tarım arazisi sözleşmeleri yapıyorlar, bizde yanlış hatırlamıyorsam 8 yıl önce bu anlaşmayı yaptık, TİGEM’de oradan çok büyük bir araziyi kiralamış oldu, bu arazinin değerlendirilmesi lazım. Bu arazinin değerlendirilmesi sadece bize fayda sağlamayacak, Sudan’a da fayda sağlayacaktır. Biz böylece Sudan’ın ekonomisine de tarımına da katkı sunmak istiyoruz. Yani bu tarım arazisi değerlendirildiği zaman üçüncü ülkelere de tarım ürünleri ihracatı yapılabilir. Tabi maliyetli de bir proje, tabi ki sadece devlet eliyle değil, özellikle özel sektör, şirketler eliyle bu arazinin işletilmesi söz konusu. Dolayısıyla bu yeni dönemde bunun kesintiye uğramadan, çalışmalara devam ederek, iki ülkenin de yararına olacak şekilde bu tarımsal faaliyetin yürütülmelidir. Diğer taraftan Sevakin Adası turizme açılabilir yapılacak restorasyonlarla iyi bir turizm destinasyonuna dönüşecektir. Burasının yine geçmişte olduğu gibi bir liman olarak da kullanma ihtimali söz konusu olabilir. Bunlar yapılırsa, bunun da öncelikle Sudan halkına bir getirisi olacak. Biz de böylece Sudanlı kardeşlerimize destek olmuş olacağız. Aynı zamanda iki ülke arasındaki dostluğu kardeşliği, ticareti aynı zamanda turizmi de canlandırmış olacağız.

'ULUSLARARASI İLİŞKİLERDE GENELDE DEVLETTE DEVAMLILIK ESASTIR'

- Türkiye ile Sudan arasında yapılan anlaşmalar yeni yönetim döneminde de geçerli olur, devam eder mi size göre?

Evet. Biliyorsunuz uluslararası ilişkilerde genelde devlette devamlılık esastır. Zaten yeni dönemin ilk açıklamasını yapan Savunma Bakanı da bu konun altını özellikle çizmiş oldu. Biz de Türkiye olarak Sudan ile geçmişte yapmış olduğumuz anlaşmaların bu yeni dönemde de devam etmesini bekliyoruz, böyle olacağına da inanıyoruz doğrusu.