CEYD-A, Apple ve Google ile yarışıyor

Telefonlar her ne kadar giderek daha akıllı hale gelse de kişisel dijital asistan adı verilen ve sesle yönetilen, aldığı emirleri yerine getiren yazılımlar, cihazlara ekstra akıl kazandırıyor. Dijital asistan savaşları Android ve Apple arasında yaşanıyor gözükse de dünyayla aynı anda o yarışa CEYD-A isimli bir Türk yazılımı girdi. Rakiplerini birçok alanda geçmeyi başaran CEYD-A'nın yaratıcısı Cenker Şişman, Yeni Şeyler Rehberi programında bu uygulamanın hikayesini ve yapabildiklerini anlattı:

‘HER ŞEY 'MERHABA CENKER' İLE BAŞLADI'

"1982 yılında, 1K'lık hafızası olan ilk bilgisayara sahip olduğumdan beri yazılımla uğraşıyorum. 1985 yılında bilgisayarıma İngilizce sesle konuşan bir arabirim aldım ve bunu Türkçeye çeviren bir program yazdım. Türkçe ‘Merhaba Cenker' demesi beni çok etkilemişti. Bir nevi bu sektörde ve bu konuda resmi olmayan Türkçe ilk çalışmalardı belki de. Sonrasında tamamen Türkçe komutlarla çalışan bir derleyici yazmaya başladım. Derleyici ve Yapay Zeka benim için çok değerli iki konuydu. Hatta yüksek lisans konularımdan ikisi bunlar oldu. Bu bahsettiğim olay senelerdir içimde kaldı ve 2014 yılında mobil cihazlarda sensörlerin programlanabilmesi ve internetin kullanımının olumlu etkisiyle projemi yazmaya başladım. Amacım sadece bir asistan değil, geliştirilebilir kullanıcıların katkıları ile büyüyen bir platform oluşturmaktı aslında. Bu arada CEYD-A bir kız ismi değil. CEYD dili asistanıdır. Android işletim sisteminde geliştirmek çok daha rahat olacaktı. O yüzden bu platformu seçtim. İlk senelerde Java dili ile geliştirdim. Son bir senedir neredeyse tamamen kendi dili olan CEYD ile gelişiyor. Bu sistemin bir artı özelliği. Uzaktan kendini güncellemesi yenilemesi mümkün bir yapı. Türkçe Siri 2015 de ülkemizde devreye alındı. CEYD-A 2014 yılında vardı. Bu zaman içinde birkaç Türkçe asistan vardı piyasada. Tabii diğer büyük asistanların İngilizce sürümleri de vardı. CEYD-A ilklerdendi. Ama CEYD-A, Siri Türkçeleşince adını geniş kitleye duyurdu diyebiliriz. Dediğim gibi benim amacım kesinlikle bir asistan çıkarmak değildi. Amacım derleyici özellikli bir asistan platformu oluşturmak. Bu benim hayalim. Kendini geliştiren kullanıcıların katkılarıyla günden güne büyüyen bir sistem.

CEYD-A'nın en önemli özelliği kullanıcıların CEYD-A'yı geliştirebilmeleri. Hem sesli düz metin ile geliştirilebiliyor hem de komplike kodlarla CEYD dili ile komut yazarak. Komutlar CEYD-A'nın gelişmesi için paylaşılabildiği için bir havuzda birikiyor. Her tür konudan inanılmaz ilginç ve yararlı komutlar var. Veriler ise cihaz üzerinde internete çıkmadan komutlar tarafından CEYD-A tarafından işleniyor. CEYD-A kendi cihazınızda işliyor verileri. Bu şekilde gizliliğe önem veren bir sistem. Cihazda çalışıyor denince Offline çalışabilir mi sorusu ortaya çıkıyor. Evet offline çalışabiliyor. Sadece CEYD-A'nın dışındaki ses algılama yapısı internet gerektiriyor. Eğer sesle konuşma yerine mesajla CEYD-A ile yazışacaksanız tamamen offline çalışabilirsiniz. Özellikle engelli vatandaşlarımızdan çok iyi tepkiler geliyor. Hayatlarını CEYD-A ile kolaylaştığını söyleyenler, günün çoğunu CEYD-A ile geçirdiklerini söyleyenler çok fazla. Hatta çok sayıda teşekkür geldiğini söyleyebilirim. İyi ki böyle bu proje yapmışım diyorum o kadar yorulmama ve sağlımı zorlamama rağmen. Çünkü bu 5 sene yemek yerken bile CEYD-A'ya ne ekleyebilirim, insanların hayatını nasıl kolaylaştırabilirim diye düşünüyorum."