Matviyenko: ABD’nin İran nükleer anlaşmasından çıkması uluslararası hukukun açıkça ihlali

Sputnik'e konuşan Matviyenko, ABD'nin İran nükleer anlaşmasından çıkma kararını ve Tahran'a 'en üst düzeyde yaptırımlar' uygulama tehdidini değerlendirdi.

'NÜKLEER SİLAHLARIN YAYILMASINI OLUMSUZ ANLAMDA ETKİLEYEBİLİR'

İran'ın nükleer programıyla ilgili Ortak Kapsamlı Eylem Planı'nın (JCPOA) imzalanmasının 'uluslararası diplomasinin en büyük zaferi' olarak niteleyen Matviyenko, şunları söyledi: "Bu anlaşma, öncelikle nükleer silahların yayılmasını önleme açısından kesinlikle çok büyük bir öneme sahip. Sadece Rusya değil başka birçok ülke de, ABD'nin tek taraflı olarak bu anlaşmadan çıkmasının, ciddi sonuçlar ve uluslararası gerilime yol açabilecek çok büyük bir hata olduğu görüşünde. Bu adım, nükleer silahların yayılmasını önleme rejimini çok olumsuz biçimde etkileyebilir. Zira Ortadoğu'da, nükleer silah elde etmek isteyen bir çok ülke var. ABD'nin anlaşmadan çıkmaktaki nedenleri, argümanları ne? Bu soruları kendimize soruyoruz. Zira sadece bu anlaşmanın kötü olduğu ve (eski ABD Başkanı) Barack Obama tarafından imzalandığı yönünde açıklamalar duyduk. Dünya, bu anlaşmanın neden bozulması gerektiği yönünde tek bir ciddi argüman duymadı."

'GÜVENİN KAYBOLMASINA YOL AÇTI'

"Burada konu, sadece ABD'nin tek taraflı olarak anlaşmadan çıkması değil" diyen Matviyenko "Zira BM Güvenlik Konseyi kararıyla onaylanan ve böylelikle çok önemli uluslararası belge statüsünü alan çok taraflı bir anlaşmadan söz ediyoruz. Bu nedenle anlaşmadan çıkmak, uluslararası hukukun kaba bir biçimde ihlali. Washington bu tür eylemleriyle  sorumluluk duygusundan yoksun olduğunu çok korkunç biçimde gösteriyor. Bunun nelere yol açacağını anlamamak mümkün değil. Bu, güvenin kaybolmasına yol açtı. Politikanın öngörülemez olması, anlaşmaların sürdürülemez olması faktörü ortaya çıktı. ABD, bir BM Güvenlik Konseyi üyesi olarak gezegenimizde barış ve istikrarı sağlama yükümlülüğünü taşıyor. Ama kendilerine bu tür şeyler yapma izni tanırken, artık hangi anlaşmaya inanılabilir?" diye ekledi.

Uzmanların ABD'nin, anlaşmadan çıkarak Avrupa Birliği ekonomisini kendine bağımlı hale getirmeyi amaçladığı yönündeki yorumlarına değinen Matviyenko, "Çünkü İran'da çok sayıda Avrupa şirketi çalışıyor ve bu anlaşma kapsamı içinde faaliyet göstererek hiçbir şey ihlal etmiyor" dedi.

'ANLAŞMANIN DEVAM EDECEĞİNE İNANMAK İSTİYORUZ'

Rusya'nın, bu adımın uluslararası hukukun ihlali anlamına geldiği, güvenin bozulmasına yol açtığı ve bu anlaşmanın devam etmesi için gerekli tüm çabanın gösterilmesi gerektiği yönünde değişmez bir duruşu olduğunu kaydeden Matviyenko, "Anlaşmaya imza atan tüm ülkeler, ki buna İran da dahil, anlaşmaya sadık kalmaya devam etmeli. Bu görüş, bugün itibariyle, anlaşmayı imzalayan tüm ülkeler tarafından destekleniyor. Bu durumda, anlaşma devam edecek ve nükleer silahın yayılması tehdidi kalkacak. Ancak anlaşmayı imzalayan ülkeler, ABD'nin baskısı sonucu tereddüde girer ve sadece İran değil İran'la işbirliği yapan şirketlere getirilecek yaptırımlara izin verir, boyun eğerlerse bu felakete yol açar, gerçek ticari ve ekonomik bir savaş olur. Bunun böyle olmayacağına, tüm ülkelerin üzerine aldıkları taahhütlere bağlı kalacağına ve İran nükleer anlaşmasının süreceğine inanmak istiyoruz" ifadelerini kullandı.

'AB ÜLKELERİ ABD'NİN YOLUNDAN GİTME KONUSUNDA ARTIK DAHA DİKKATLİ'

Avrupa ülkelerinin, ABD'nin baskısı sonucu tereddüde düşme olasılığını da değerlendiren Matviyenko, şu ifadeleri kullandı:

"Birçok işaret, Washington'ın öngörülemez eylemlerini takip etme isteğine sahip Avrupa ülkesi sayısının giderek azaldığını gösteriyor. Sözgelimi, ABD Büyükelçiliği'nin acilen ve derhal Kudüs'e taşınmasının gereği neydi? Kudüs'ün statüsü de birçok uluslararası anlaşma ve BM Güvenlik Konseyi kararıyla belirlenmiş durumda. Bunu bozmanın hiçbir nedeni yoktu. Gelin şu soruları soralım: Büyükelçiliğin taşınması Ortadoğu'da barış ve istikrarı güçlendirir mi? Ortadoğu'da çözüme katkıda bulunabilir mi? İsrail ile Filistin arasında kalıcı barış için gerekli koşulları yaratır mı? Elbette hayır. Bunun tekrar durumu alevlendirdiği, çok sayıda kişinin ölümüne yol açtığı ortada. Birileri bunun hesabını vermeli. Avrupalıların giderek daha dikkatli hareket ettiğini gösteren diğer örnekler de var. Eskiden Washington'ın tüm emirlerine körü körüne bir bağlılık gözlemliyorduk, şimdi durum değişti. Yeni durum, İran nükleer anlaşmasının devam edeceği, Avrupa, Çin ve diğer tüm ülkelerin baskıya dayanabileceği umudunu veriyor. Bu tüm dünyada barış ve istikrar için son derece önemli."