Başbakan yardımcısının sunduğu projede kapsamında, kıyıya 4.5 kilometre mesafede yapılması planlanan adada liman, havalimanı, deniz suyu arıtma tesisi, elektrik santrali ve oteller olması öngörülüyor. Adada konut inşaa edilmesi ise planlanmıyor. Adayı Gazze’ye bir bağlayacak köprünün ortasında sınır kapısı yer alacak. Ada kontrolünün 100 yıllığına uluslararası yapılması teklif edilirken deniz kontrolü İsrail’in elinde kalacak.
‘GAZZELİLERİN SORUNLARINI HAFİFLETECEKSE ÇİN KATILIR’
Sputnik’e konuşan Çin Kitle İletişim Araçları Enstitüsü Uluslararası İlişkileri Araştırma Merkezi Profesörü Yan Mian, bu konuyla ilgili şu değerlendirmede bulundu:
“Eğer bu proje, Gazze etrafındaki durumu iyileştirmeye veya Gazze’ye yardım sağlamaya yol açacaksa, örneğin tatlı su sağlama veya liman inşaatı açısında, Gazze’deki sivil halkın sorunlarını hafifletecekse bu durumda Çin bu projeye katılmayı değerlendirebilir.”
‘ÇİN’İN DAVET EDİLMESİ ŞAŞIRTMADI’
The Washington Post gazetesi, “Yahudi devleti, 5 milyar dolarlık projeye aktif olarak mali partner arıyor” diye yazdı. Çin’in bu projeye katılımının, ekonomik diplomasisinin jeopolitik emellerini yansıtacağı görüşünü dile getiren İsrail’in Doğu Ortaklığı Enstitüsü Başkanı Haham Abraham Şmuleviç, şunu söyledi:
“Aslında yapay ada fikri çok eski. Oldukça uzun zaman önce, yaklaşık 10 yıl önce, dönemin başbakanı Şimon Peres tarafından öne sürülmüştü. Teknik açıdan hayata geçirilebilir bir fikir. Siyasi ve ekonomik açıdan da beklentiler oldukça anlaşılır türden.
Neden Çin davet edildi? Beni hiç şaşırtmadı. Bu ülke, İsrail etrafındaki bölgede çok dikkatli, çok akıllıca ve çok tutarlı bir biçimde varlığını artırıyor. Çin’in Afrika’nın birçok ülkesinde önde gelen konumlarda bulunduğu biliniyor. Arap dünyasında da Körfez’deki petrol ülkelerinde, büyük yatırımları var.
‘ÇİN İSRAİL’DE LİMANLARLA İLGİLENİYOR’
Çin İsrail’de gerçekten de var. Özellikle limanlar ve altyapıyla ilgileniyorlar. Çin tutarlı olarak küresel ulaşım altyapısına para yatırıyor. Stratejik ve ekonomik hedefleri açık. Ticaret akışlarını kontrol etmek ve tamamen Batı teknolojileri ile yatırımlara bağımlı ülke olmaktan çıkmak için gerçek küresel güç olmak istiyorlar.
‘ÇİN’İN JEOPOLİTİK HEDEFLERİ DE VAR’
Çin öncelikle, küresel ekonomik güce dönüşmek için çalışıyor ve Gazze adası projesi bu bağlamdaki projelerden biri. Onlar, İsrail’de ulaşım projelerini hayata geçiriyorlar. Çinliler her zaman çok iyi yatırım koşullarını teklif ediyor. Çünkü sadece ekonomik yararı hedeflemiyorlar, jeopolitik hedefleri de var, yani ülkenin etkisini güçlendirmek. Çin tutarlı olarak küresel ulaşım altyapısını kontrol altına alıyor. İsrail’in projesine katılmaları, bunun örneklerinden biri olur.”
