Türkiye ve Katar’ın ‘üs dostluğu’, çok yönlü bir işbirliği

Türkiye'nin Katar Büyükelçisi Ahmet Demirok, 16 Aralık günü yaptığı açıklamada, "Türkiye ve Katar aynı sorunlarla karşı karşıya. Bölgedeki gelişmeler ve diğer ülkelerin belirsiz politikaları iki ülkede de endişe yaratıyor… Ortak düşmanlarla karşı karşıyayız. Bu kritik dönemde iki ülke arasındaki işbirliği Ortadoğu için hayati önemde. Katar’daki çok amaçlı üssümüz ağırlıklı olarak eğitim ve ortak tatbikat için kullanılacak. Katar da Türkiye'de üs kurmayı değerlendiriyor” demişti.

Reuters haber ajansı da, üssün kara birlikleri, hava kuvvetleri ve donanma personeli ile birlikte askeri uzmanlara ve özel kuvvetlere ev sahipliği yapacağını açıklamıştı. Ajansın haberine göre, üs Ankara ile Doha arasında 2014 yılında imzalanan ve Haziran ayında TBMM tarafından onaylanan anlaşma çerçevesinde kurulacak.

Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'ın görevden ayrılmasını isteyen ve Müslüman Kardeşler'i destekleyen iki ülke de, doğrudan ya da dolaylı olarak Suriye ve Irak'taki IŞİD militanlarına destek vermekle suçlanıyor.

Türkiye ile Katar arasındaki işbirliğini değerlendiren Svobodnaya Pressa muhabiri Anton Mardasov, "Tüm bu gelişmeler, uluslararası terörün ana sponsorlarının, Suriye ve Irak'ta kara operasyonu başlatma niyetinde olduğunun bir işareti olabilir" dedi.

'İRAN'A KARŞI DA BİR HAMLE'

Gazeteye konuşan Rusya Strateik Araştırmalar Enstitüsü üyesi Vladimir Karyakin de, Türkiye ile Katar'ın hamlesinin siyasi bir manevra olduğunu ifade etti.

Karyakin, "Bu manevranın amaçları şunlar: Birincisi, Rusya'ya Ankara'nın 'dünkü çocuk' olmadığını göstermek. Yani, "Eğer siz (Rusya), Suriye'de kendi üssünüzü kurduysanız, biz de müttefiklerimizle anlaşırız" diyorlar. İkincisi, Türkiye'nin Basra Körfezi'ndeki üssü, doğal olarak İran'a karşı bir ağırlık oluşturacak. Üçüncüsü ise Doha, Esad'ın engellemesine rağmen Suriye ve Türkiye üzerinden Avrupa'ya uzanacak doğalgaz boru hattı inşa etme planlarından vazgeçmeyeceğini gösteriyor" diye konuştu.

'SADECE RUSYA’YA YÖNELİK BİR MESAJ DEĞİL’

Rusya Uluslararası İlişkiler Konseyi uzmanı Sergey Balmasov, Moskova'nın Doha ve Ankara ile ilişkilerinde zor bir dönemden geçtiğini belirtip, "Doha, doğalgaz alanında bizim için ciddi bir rakip. Katar, aynı zamanda Suriye ve diğer ülkelerde cihatçı grupları destekleyen ana sponsorlardan biri. Türkiye ile Katar'ın askeri işbirliğinin sadece Rusya'ya bir mesaj olmadığı açık. Katar'daki ABD Hava Üssü El Udeyd'in yanında Türk üssünün açılması, ABD'nin Doha üzerindeki nüfuzunun derinliğini sorgulatıyor" dedi.

Balmasov, Katar'daki Türk üssünün Suriye'deki militanların eylemlerinin güçlenmesine neden olacağını da kaydetti.

Katar'da Türk üssü kurulacağına ilişkin açıklamanın Teröre Karşı İslam İttifakı'nın ilan edilmesiyle aynı döneme denk gelmesinin Suriye krizindeki kilit aktörler arasındaki yakınlaşmaya işaret ettiğini de ifade eden Balmasov, "Bölgedeki en güçlü ordulardan birine sahip olan Türkiye ile yürütülen aktif işbirliği, Arap dünyasında nüfuz elde etmek için Riyad ile giriştiği yarışta Doha'ya ciddi bir koz sağlıyor" ifadesini kullandı.

Katar'ın Yemen ve Suriye'de İran yanlısı güçlere karşı operasyonlar yürüttüğünü de kaydeden Rus uzman, "Katar'daki Türk üssü; Rusya, ABD, İran ve kısmen Suudi Arabistan'a mesaj veriyor" dedi.