'ŞİDDET ORTAMI ADAYLARIN ÖZGÜRCE KAMPANYA YAPMALARINI ENGELLEDİ'
AGİT Kısa Dönemli Gözlem Heyeti Başkanı Ignacio Sanches Amor, yüksek düzeyde kutuplaşmanın olduğu bir ortamda seçimin yapıldığını ifade ederken, ifade özgürlüğüyle ilgili kısıtlamaların seçim sürecini ciddi bir şekilde etkilediğini ifade etti. “Parti üyelerine yönelik fiziksel saldırılar ve güvenlik endişeleri, kampanya konusunda kısıtlamalara neden oldu. Seçime girenler mesajlarını verebildiler ancak kampanya genel anlamda sönüktü” diyen Amor, “Güneydoğudaki zorlu güvenlik ortamı ve parti üyelerine yönelik saldırılarla birleştiğinde aslında adayların kampanyalarını özgür bir şekilde yapmaları engellendi” dedi.
'MEDYA BASKI ALTINDA'
Medya ile ilgili ciddi endişelerinin olduğunu ve medyanın Türkiye’de baskı altında olduğunu söyleyen Amor, “Gazetecilerle ilgili soruşturmalar ile medya kuruluşlarına terörizm soruşturmalarının medya üzerinde soğutucu etkisi var. İpek Grubu ile ilgili yapılanların süreç üzerinde etkili olduğunu hissettim” diye konuştu.
Amor, seçimlerin adil olup olmadığıyla ilgili bir soruya “Kampanyanın yürütülmesinde bazı endişeler olduğunu söyledik ama sonuçlara bir itiraz gelmemesi söz konusu. Ama süreç adildi ya da değildi deyip tüm süreci genel anlamda değerlendiremeyiz” dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın seçim kampanyası boyunca tutumuyla ilgili bir soruyu da yanıtlayan Amor, “7 Haziran seçimlerinde olduğu gibi bir durum görseydik bunu da yazardık. Ama bu kampanyada biraz daha geride kaldı. Haziran ayında ben cumhurbaşkanının kendi halkına kendi siyasi gündemi uyarınca seslenme hakkı vardı demiştim ama Haziran’da kampanyaya katkıda bulunmuştu. Bu sefer daha geride kaldığını söyleyebiliriz” diye konuştu.
'KAMPANYA ADİL DEĞİLDİ’
AKPM Delegasyonu Başkanı Andreas Gross da seçimi değerlendirmek için sürecin kalitesini değerlendirmek gerektiğini ifade ederek “AKPM heyeti olarak ne yazık ki vardığımız sonuç şu; bu kampanya adil değildi. Bu süreçte çok fazla şiddet ve korku mevcuttu. Korku demokrasinin ve serbest tercihin düşmanıdır. Sürecin kalitesinden dolayı hayal kırıklığına uğramış durumdayız” dedi. Gross, “Artık Cumhurbaşkanı’nın seçimde kaybedenler dahil daha kapsayıcı bir süreç için çalışması hayati öneme sahiptir. Türkiye’nin sorunlarını aşabilmesi için tüm seslerin duyulması gerekir” diye konuştu.
Gross, seçimlerin adil olup olmadığıyla ilgili soruya “Benim açımdan süreç adil değildi. Seçim özgürdü ama rekabet ortamı da seçim de adil değildi” yanıtını verdi.
Gross, Türkiye’de basının durumunun kutuplaşmaya ve radikalleşmeye katkıda bulunduğunu dile getirerek “Söylem türünün de değişmesine sebep oluyor. Süreç, ortak faydayı arayan bir rekabet olmaktan çıkıyor. Sadece siyah beyaz haline getiriyor rekabeti” dedi.
‘HDP’LİLERE SALDIRILAR KAMPANYAYI KISITLADI’
AGİT-PA Delegasyonu Başkanı Margareta Cederfelt ise Güneydoğu’da yaşanmakta olan şiddet olaylarının seçimler üzerinde ciddi etkisi olduğunu, HDP’lilere yönelik saldırı ve tutuklamaların kampanya yapma imkanını kısıtladığını ifade ederek “Bu bile tek başına güvenliğin ne kadar önemli olduğunun bir göstergesi” dedi. Bazı medya kuruluşlarına seçimden birkaç gün önce el konulmasının basın özgürlüğüne büyük bir darbe indirdiğini söyleyen Cederfelt, “Bu seçmenler için de büyük bir sorundur. Türk vatandaşları çeşitli medya kuruluşlarına erişemezlerse, bu Türk vatandaşlarının zararınadır” diye konuştu.
AGİT Seçim Gözlem Heyeti Başkanı Geert Hinrich Ahrens, değerlendirmelerinin siyah ve beyazlardan oluşmadığını, bulgularında olumlu ve olumsuz unsurlar bulunduğunu belirtirken “Kampanya canlıydı ama şiddet ortamı kampanyayı etkiledi” dedi.
Ahrens, bir gazetecinin “Sizce seçimler adil miydi?” sorusu üzerine “Biz bu tür genellemelerden kaçınırız. Seçimin tüm unsurlarına bakarız ve daha sonra bahsettiğimiz çeşitli boyutlara temas ederiz. Genel anlamda seçimin tümüyle ilgili değerlendirme yapmak istemem” dedi.
'SANDIK BAŞINDA HAKARETE UĞRADIK'
Uluslararası gözlem heyeti temsilcileri, uluslararası gözlemcilerin bazı sandıkları gözlemlemesine izin verilmediğini ifade ederken AGİT Seçim Gözlem Heyeti Başkanı Ahrens, Eskişehir’de yaşadıkları bir sorunu şöyle anlattı: “Eskişehir’de bir sandığa gittik. Yakasında beyaz bir kartı olan ve AKP üyesi olduğunu söyleyen bir kadın bize yaklaştı. Eğer bir STK’dan geldiysek sandık başına gidemeyeceğimizi söyledi. Asistanım kendisini tanıtınca ona hakaret etti. Önce bizimle çalıştığı için deli olduğunu söyledi. Asistanımın bana çevirmediği başka şeyler de söyledi. Bu süreç başka oy verme yerlerinde de yaşanmış, hiç hoş bir deneyim değildi. Bu konuda polisi bilgilendirdim.”
'GÜNEYDOĞU’YA GİDEMEDİK'
AKPM Delegasyonu Başkanı Gross, Güneydoğu’ya gidemediklerini ifade ederek “Zor bölgelere gidemedik. Hiçbir sigorta şirketi bizim oraya gitmemizin riskini karşılamıyordu. Hiç kimsenin hayatını tehlikeye atmak istemedik. Ama orada bulunmuş olanların gözlemini dinledik. Orada olmamız gerekirdi ama bu sefer mümkün olmadı” dedi.
