‘Öz yönetim modeli' olarak da anılan planın temelleri Aralık 2010'a kadar uzanıyor. Merkezi Diyarbakır'da olan Demokratik Toplum Kongresi (DTK), bu tarihte Doğu ve Güneydoğu'da sosyal, siyasal ve güvenlik alanında örgütlenmeye gidilmesine karar verdi. Bu bağlamda ilçe ve köy meclislerinin kurulması planın en önemli maddesini oluşturuyordu. Adım adım hayata geçirilmesi öngörülen plan, 2013'te Çözüm Süreci'nin başladıktan sonra ise askıya alındı.
Buna karşın Şanlıurfa'nın Suruç ilçesinde saldırgan dâhil 34 kişinin ölümüne yol açan intihar saldırısı sonrası IŞİD'le birlikte PKK mevzilerinin de vurulması, ‘özerklik' planını yeniden gündeme getirdi. Nitekim KCK Eş Başkanı Bese Hozat, "Kürdistan'da yeni bir dönem başlıyor. Bu dönem sömürgeci devlet yönetiminden kurtulup kendi öz yönetimlerini kurma ve kendi kendini yönetme dönemidir" ifadeleriyle modeli uygulamaya koyduklarını duyurdu.
ŞIRNAK İLK OLDU
Modelin ilk uygulamaya geçirildiği yer Şırnak oldu. Demokratik Bölgeler Partisi'nin de (DBP) içinde olduğu Şırnak Halk Meclisi, 11 Ağustos'ta ‘demokratik özerklik' ilan edildiğini açıkladı. Devlet kurumlarının meşruiyeti kaybettiği öne sürülen açıklamada, "Halk olarak özyönetimimizi esas alarak, demokratik temelde yaşamımızı inşa edeceğiz" ifadesi kullanıldı.
Bu arada PKK'ya operasyonların artmasıyla ‘özerklik' ilanı haberleri de peş peşe geldi. Şırnak'ı Hakkari, Yüksekova, Varto, Batman, Silvan, Silopi, Cizre, Nusaybin ve Diyarbakır merkeze bağlı Sur semti ve diğer yerleşim birimleri takip etti. Silvan'daki DPB İlçe Başkanı Barış Gülenyüzlü, ‘özerklik' kararını şu ifadelerle duyurdu: "Biz Ankara'dan yönetilmek istemiyoruz. Bu yüzden kendimizi ve kentimizi öz yönetimimizle yönetmek istiyoruz." Batman'da da Belediye Eşbaşkanları DBP'li Sabri Özdemir ve Gülistan Akel ile bazı sivil toplum örgütü temsilcilerinin de bulunduğu toplantıda bir mahalle için ‘özerklik' açıklaması yapıldı.
Öte yandan ANF'ye konuşan Hozat, ‘özerklik' ilan edilen bölgelerde ‘toplumsal direniş' çağrısı yaptı: "Devletin her türlü yönelimi karşısında da çok güçlü bir biçimde toplumsal direniş ve öz savunmayla kendi sistemini halkımızın savunması gerekiyor. Öyle olmalı ki polis tek kişiyi tutuklamaya dahi cesaret etmemelidir. Polisin mahallelere girişine izin verilmemelidir."
Nitekim ‘özerkliğini' ilan eden bölgelerde güvenlik güçleri ile PKK'nın gençlik yapılanması YDG-H arasında çatışmalar çıktı. Silvan'da dün hükümet konağı, emniyet müdürlüğü, askeri kışlalara yönelik saldırılarda 2 polis ve 2 kadın yaralandı. Selahattin, Tekel ile Mesçit mahallerinde sokak ve caddeleri hendek kazan YDG-H'liler, kimlik kontrolü yaptı. Muhtarlar Derneği önceki gün sağduyu çağrısında bulunurken, Konak Mahallesi Esmerim Caddesi üzerinde eylem yapan YDGH'liler ile güvenlik güçleri arasında olay çıktı, 1 kişi yaralandı.
Bu arada Hakkâri'nin Şemdinli ilçesinde de yine önceki gün olaylar çıktı. PKK'lıların yol kesip kimlik kontrolü yapmaya başladığı bilgisinin alınmasının ardından bölgeye güvenlik güçleri sevk edildi. Çatışma devam ederken, PKK'lıların hendek kazması sırasında fiber optik kablolar koptu. Yüksekova'da ise YDG-H'liler hendek kazdı ve bazı sokaklara girişe izin vermedi.
Ayrıca Şırnak ve Hakkari'de ‘özerklik operasyonları' yapıldı. Şırnak'ta ‘özerklik' açıklamasında bulunan DBP il eş başkanları ile belediye eş başkanlarının da aralarında bulunduğu 10 kişinin evine eş zamanlı operasyon düzenlendi. Operasyonlarda 3 kişi gözaltına alındı. Yüksekova'da, Cumhuriyet Başsavcılığı'nca başlatılan soruşturma kapsamında bugün düzenlenen operasyonda, ‘anayasal düzeni bozmakla suçlanan' 8 kişi gözaltına alındı.
