Haziran ayında 6.7 milyar euro borç ödemesi gerektiği halde kasası boş olan Yunanistan için zaman giderek daralıyor. Atina, Avrupalı ortaklarını 30 Haziran'a kadar borcunun yeniden yapılandırılması ya da kurtarma paketinin son diliminin serbest bırakılması konusunda ikna edemezse iflas bayrağını çekebilir. Yunanistan'ın Euro bölgesinden çıkması yani ‘Grexit' de gündemdeki bir diğer ihtimal.
Dün Lüksemburg'da yapılan Euro Bölgesi Maliye Bakanları toplantısında Yunanistan konusunda anlaşma sağlanamadığını duyuran Euro Grubu Başkanı Jeroen Dijsselbloem, Yunanistan'ın Euro bölgesinden çıkması ihtimaline hazırlıklı olduklarını açıkladı. Dijsselbloem, "Yunanistan'ın Euro bölgesinden çıkmasını hiç istemiyoruz. Ama bu kaçınılmaz bir hal alırsa her türlü gelişmeye hazırlıklıyız" diye konuştu.
‘İFLAS İLLA KAÇINMAMAMIZ GEREKEN BİR ŞEY DEĞİL'
Yunanistan Merkez Bankası son raporunda, Avrupalı kreditörler ile yürütülen müzakerelerin başarısızlıkla sonuçlanmasının Yunanistan'ı iflasa sürükleyebileceğini belirtti. İflas seçeneği Yunanistan için olası mı, yoksa bundan kaçınacak mısınız?
Son aylarda gösterdiğimiz tüm çabalar, tamamen, Avrupalı ortaklarımızla uzlaşı sağlanmasına odaklanmıştı. Tüm bu süreç içinde hükümetimiz bütün samimiyetiyle, öngörülemeyen sonuçlara yol açabilecek tek taraflı kararlardan kaçınmaya çalıştı. Ancak, iflas bizim için ‘ne pahasına olursa olsun' kaçınmamız gereken bir şey değil. Önceliğimiz, çalışan çoğunluğun çıkarlarına uyacak ve problemlerinin artmasına neden olmayacak bir anlaşmaya varılmasıdır. Görünürde anlaşma sağlanmış gibi davranıp, gerçekte ise yeni bir kemer sıkma planına imza atmak istemiyoruz.
İngiliz The Telegraph gazetesi, SYRIZA hükümetinin Yunanistan için İzlanda modeline benzer bir iflas planı hazırladığını iddia etti. Bankacılık sisteminin millileştirilmesini öngören İzlanda modeli iflas, Yunanistan için uygun mu sizce?
İzlanda modeli iflasın ve bankacılık sisteminin millileştirilmesinin Yunanistan'a uyduğu kanısında değilim. İzlanda'nın sorunu daha çok bankacılık sistemiyle alakalıydı. Bu bağlamda bence doğru bir iflas tercihinde bulundular ve isabetli bir şekilde bankalarını millileştirdiler.
Tüm gelişmiş ülkeler, finansal erime sürecinin ardından bankalarına vergi mükelleflerinin parasıyla bir dereceye kadar yardım eder, aynı zamanda bankaların yönetim kurullarının kontrolünü de ele geçirir.
Bizim durumumuzda ise Yunan vergi mükellefleri, karşılığında hiçbir şey almadan hem bankaların iflası hem de yeniden sermayelendirilmesi için ödeme yaptı. Bence bu, Yunan bankacılık tarihinin en büyük skandalıdır.
SYRIZA olarak en önemli vaatlerimizden biri, bankacılık sistemi üzerinde kamu kontrolünü sağlamak. Özellikle de bankaların sermayelerini biz ödemişken. Ayrıca bankaların gelişmeye yönelik rol oynama ve yeterli likidite sağlama konusundaki isteksizliği, Yunan ekonomisine çok zarar verdi. Bu durum yalnızca bankacılık sisteminde ulusal kontrol uygulanması halinde tersine çevrilebilir.
Tüm sistemin millileştirilmesi gerekmeyebilir, ama en azından ortak çıkara hizmet edecek finansman olanaklarına sahip kamu bankalarına ihtiyacımız var.
Bazı uzmanlar, Grexit'in Yunanistan için intihar anlamına geleceğini söylüyor. Bu görüşe katılıyor musunuz?
Katılmıyorum. Kemer sıkma politikaları dışında Yunanistan için intihar anlamına gelebilecek başka bir şey görmüyorum. Grexit, bence Avrupa Parasal Birliği ve ortak Avrupa ekonomisine daha çok acı verecek.
Ortaklarımızla sürdürdüğümüz görüşmeler, Yunanistan'ın ‘büyük çıkarlar uğruna' daha fazla insanı yoksulluğun eşiğine sürükleyebilecek, sosyal güvenlik sistemimizin dağılmasına yol açabilecek, irrasyonel bir ekonomik model temelinde karar almaya devam edip etmeyeceğini belirleyecek. Ya da Avrupa ve Yunanistan söylemini bu gidişatı değiştirip, çoğunluğun çıkarlarına uyan demokratik ve sürdürülebilir bir çözüm sağlayacak.
Avrupa Birliği'nin sürdürülemez politikalarda ısrarcı olduğunu görürsek, görevimiz, yeni yollar keşfedip bunları Yunan halkına sunarak, hangi yolu seçeceklerini demokratik yollardan belirlemelerini sağlamak olacaktır.
Taraflardan gelen açıklamalar, ortak noktada buluşma umudunu azaltır nitelikte. Yunanistan Başbakanı Çipras, kreditörlerden daha gerçekçi davranmalarını isterken, Alman Şansölye ise Yunanistan'ın gereken iradeyi göstermesi halinde anlaşma sağlanabileceğini söyledi. Sizce Yunanistan'ın borç sorunu nasıl çözülebilir? Anlaşma konusunda iyimser misiniz?
Yunanistan ekonomisinin yeniden büyüyebilmesi için borç sorunu mutlaka çözülmek zorunda. Geçtiğimiz aylarda SYRIZA hükümeti, Avrupalı ortaklarımızla anlaşmaya varılabilsin diye pek çok taviz verdi. Bu arada şahsen ben havaalanlarının özelleştirilmesi gibi bazı tavizleri desteklemiyorum, anlaşma sağlanırsa bu maddeleri değerlendireceğiz. Yani uzlaşmacı davranıyoruz ama Yunanistan'ın borç soruna kalıcı çözüm getirmeyecek ise, sadece kısa vadeli çözümler sunacak ise taviz verilmemeli.
Sonuç olarak, şu bir gerçek; Avrupa şu anda resmi olarak Yunanistan'ın borç sorununu tartışıyor. Oysa birkaç ay öncesine kadar bu konu masada bile değildi. Bu da demokratik yollardan seçilmiş sol bir partinin iddia edilenin aksine başarıya ulaşabileceğinin kanıtıdır.
